Kanser tüm dünyada kalp ve damar hastalıklarından sonra en sık mevte yol açan hastalık. Üstelik gelişmekte olan ülkelerde görülme sıklığı hala artıyor. Dünya Sıhhat Örgütü'nün milletlerarası kanser araştırmalarını yürüttüğü Küresel Cancer Observatory (Küresel Kanser Gözlemevi) isimli projenin bilgilerine nazaran; geçtiğimiz yıl 18 milyon şahsa kanser tanısı kondu ve bu hastalıktan ölen hasta sayısı 9,5 milyonu aştı.
Kanserde genetik etkenler yüzde 5-10 ortasında sorumlu olsalar da, hastalık yüzde 90-95 oranında çevresel faktörlerden etkileniyor. Bu çevresel faktörlerin yüzde 30’unu da beslenme alışkanlıklarımız oluşturuyor.
Sağlıklı beslenerek aslında kanserden yüzde 30 üzere bir oranda korunabiliyoruz. Üstelik sağlıklı beslenmek, her gün 30 dakika tempolu yürümek ve ülkü kilo aralığında kalmak üzere 3 değerli kurala dikkat ettiğimizde bu oran 40’lara kadar yükseliyor.
Acıbadem Maslak Hastanesi 1. Çok çeşitli sebzeler, meyveler tüketin
Yapılan çalışmalar gün içinde kâfi meyve ve zerzevat tüketen bireylerin tüketmeyenlere göre yüzde 10 daha az kanser riski taşıdığını ortaya koydu. Kanserden korunmak için her gün mümkün olduğunca farklı renkte zerzevat ve meyveler tüketin. Zira ne kadar farklı renkle beslenirseniz, aldığınız antioksidan çeşidi o kadar fazla oluyor.
Kadınlar günde 2-3 porsiyon, erkekler de 3-4 porsiyon meyve tüketmeliler. Sebzeler hem vitamin ve mineral hem de posa kaynağıdır. Posadan varlıklı beslenme bilhassa sindirim sistemi kanserlerine karşı gözetici özellik gösteriyor.
Günde 2-3 kase kadar çiğ zerzevat ve 6-8 yemek kaşığı kadar zeytinyağlı yahut pişmiş zerzevat tüketmeyi alışkanlık haline getirin. Zerzevat ve meyvelerin “mevsiminde” olmasına ihtimam gösterin.
2. Tahıl ve kurubaklagili ihmal etmeyin
Bilhassa tanınan diyetlerle bir arada tek tip beslenmeye yönelim arttı. “Ancak uygun beslenmek demek, her besinden yeteri kadar yemek demektir. Yani tek tip besleniyorsanız, aslında makûs besleniyorsunuz demektir.” ikazında bulunan Beslenme ve Diyet Uzmanı Özge Öçal sözlerine şöyle devam ediyor:
“Bu yüzden karbonhidratı hayatınızdan çıkarmayın. Lakin yalnızca ‘kaliteli’ dediğimiz, tam tahıl kaynaklarını ve kuru baklagilleri tüketin. Tahıllar B1 vitamini kaynağıdır. B1 vitamini hem bedenin güç sisteminin çalışması için gereklidir, hem de memnunluk olarak bildiğimiz ‘serotonin’ hormonunun ön unsurudur.
Sağlıklı olmak, fizikî ve ruhsal olarak tam bir yeterlilik halinde olmaktır.
Depresyon bağışıklık sistemimizi düşürerek, kanser de dahil birçok sistemik hastalığın görülme riskini arttırabiliyor. Bu yüzden her gün tam buğday ekmek, yulaf, çorba ve bulgur üzere tahıl kaynaklarını, haftada asgarî 2 gün de mercimek, kuru fasulye ve nohut üzere kurubaklagil kaynaklarını tüketmeye ihtimam gösterin.
3. Haftada 2-3 gün balık tüketin
Yapılan çalışmalara nazaran, insan sıhhati üzerinde pek çok yararı bulunan omega 3 yağ asitleri birebir vakitte kanserin gelişme riskini de düşürüyor. Omega 3 yağ asitlerinin esirgeyici tesirlerinden faydalanabilmek için haftada 2–3 kere buğulama yahut fırında pişirilmiş balık tüketmeyi alışkanlık haline getirin.
4. Daha az kırmızı et tüketin!
Gereğinden fazla kırmızı et tüketimi mide ve kolon kanseri riskini arttırıyor. Bu nedenle et tüketiminizi haftada 2 günden fazla ve toplam 350 gramı geçmeyecek halde sonlandırın. Eti pişirirken kızartma ve kavurma süreçleri yerine; fırında, buharda yahut haşlama süreçlerini tercih edin. Dünya Sıhhat Örgütü’ne nazaran; günde 50 gr işlenmiş et tüketimi, kanser riskini yüzde 18 oranında arttırabiliyor. Bu yüzden işlenmiş et eserlerini mümkün olduğunca tüketmeyin.
5. Şekeri hayatınızdan çıkarın!
Fazla ölçüde rafine şeker tüketimi hem güç alımını hem de insülin düzeyini yükselterek yağ dokusunun artmasına neden oluyor. Artan yağ dokusu da kanser riskini yükseltebiliyor. Bu nedenle günlük tükettiğiniz şekerin toplam aldığınız gücün yüzde 5’ini geçmemesine itina gösterin. Örneğin günlük 2000 kalori tüketiyorsanız, bunun 100 kaloriden daha fazlası şekerden gelmemeli.
6. Probiyotikleri ihmal etmeyin
Bağırsaklar bağışıklık sistemimizin büyük bir çoğunluğundan sorumlu oluyorlar. Bağırsaklarımızdaki rastgele bir fonksiyonel bozukluk bağışıklık sistemimizi düşürebiliyor, bu da pek çok hastalığa davetiye çıkarabiliyor. Bu hastalıklardan biri de; kanser. “Bağırsaklarımızda güzel ve berbat bakteriler istikrar halindedir, lakin makus beslenme, sigara, gerilim ve alkol üzere çevresel etkenlerden ötürü bu istikrar bozulabiliyor.” ikazında bulunan Beslenme ve Diyet Uzmanı Özge Öçal bu istikrarın bozulmaması için yoğurt ve kefir üzere doğal probiyotik kaynaklardan yararlanmanız gerektiğini belirtiyor. Münasebetiyle günde toplam 3 su bardağı kadar yoğurt yahut kefir tüketmeyi alışkanlık haline getirin.
7. Beslenmenizde kesinlikle doymamış yağ asitlerinin bulunmasında dikkat edin
Kansere karşı kollayıcı olan tekli ve çoklu doymamış yağ asitlerini içeren soya ve kanola yağı, soya fasulyesi, keten tohumu, fındık ile ceviz üzere yağlı tohumlara da diyetinizde kesinlikle yer verin.
