Bacillus Anthacis isimli bakterinin yol açtığı ve erken müdahale edilmediğinde mevte yol açabilen şarbon hastalığına karşı et tüketiminde dikkat edilmesi gerekenleri ve tedavi yollarını Okan Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Nail Özgüneş, Pudra.com okuyucuları için açıkladı.
Hayvanlardan insanlara bulaşan hastalıklar ortasında olan şarbon, hayvanlarla temas en insanlara bulaşıyor. Beşerden beşere bulaşmasa da hasta derisindeki lezyona dokunulması da şarbonun bulaşmasına yol açabiliyor.
Bilhassa hayvancılıkla oluşan şahıslar, kasap ve veterinerler şarbon hastalığına karşı risk altında.
Şarbon, inek, koyun, keçi üzere otçul hayvanlarda görülür. Bu küme hastalıklar, “zoonoz” olarak isimlendirilir. Bu bakteri, tetanoz basilinin bilakis oksijeni seven, oksijenli ortamda uygun üreyen bir bakteridir.
Şarbon hastalığı görülme yerlerine nazaran 3 kümeye ayrılıyor.
Deri şarbonu: Deri yoluyla en sık; hayvancılıkla uğraşan ve hayvan eti ile uğraşan bireylerde çok kolay bulaşma görülebilir. Ayrıyeten; akciğer şarbonu, bağırsak şarbonu ve şarbon sepsisi tablosuyla beyni bile etkileyen ağır hastalık tablosu meydana gelebilir. Deri şarbonu, beşerde en sık görülen şarbon tipidir.
Şarbonun deride belirtisi: Klinikte, deri şarbonu malign ödem üslubunda karşımıza çıkar, bu lezyonun orta kısmında siyah bir yara oluşur. Buna “kara kabarcık” denir. Bu epeyce teşhis koydurucudur. Bunun yanında, laboratuvar testleri teşhiste çok yardımcı olamaz.
Bağırsak şarbonu: Bu çeşitte şarbon et yenildiği takdirde bulaşır. Enfeksiyon bağırsaklara yerleşir. Bulantı, kusma, karın ağrısı, ateş ve ishal ile kendini gösterir.
Akciğer şarbonu: Şarbonlu hayvanlardan teneffüs yolu ile bulaşır. Soğuk algınlığı üzere başlar. Yüksek ateş, titreme ve teneffüs alıp verme de zahmet gözlemlenir.
Şarbon tedavisi nasıl yapılır?
Şarbon görülen şahısta tedavinin işe yaraması için bir an evvel tedaviye başlanılması gerekir. Zira şarbonda kaybedilen vakit hayati kıymet taşır.
Bu nedenle belirtiler görüldüğü yahut şüphelenildiği andan itibaren bir hastaneye başvurmak gerekir.
Teşhis konulduktan sonra hastanın hastanede yatarak tedavi edilmesi uygundur. Şarbon, konutta tedavi edilebilecek bir hastalık değildir. Bulaşma tehlikesine karşı kesinlikle hastane ortamı gerekir.
Şarbonun tedavisinde birçok antibiyotik tesirlidir. Deri şarbonu cinsinde vefat oranı çok düşüktür lakin bağırsak ve akciğer şarbonu yüksek oranda ölümcül riske sahiptir.
Şarbondan korunmak için nasıl tedbir alınmalı?
Kasaplık, veterinerlik üzere meslekler, mezbahada çalışanlar ve deri personelleri şarbon riski kümesinde yer alıyor. Bu nedenle bu meslekleri yapan şahısların çalışırken muhakkak eldiven, maske üzere kollayıcı tedbirler alması gerekir.
- Şarbona karşı riskli bölgeler araştırılmalı ve karantinaya alınmalıdır.
- Büyük ölçekte, hayvan sürülerinin denetimleri ve aşıları eksiksiz bir biçimde yapılmalıdır.
- Şarbonlu olduğu belirlenen hayvanlar var ise, asla kesilmemeli ve derisi yüzülmemelidir.
- Şarbondan ölen hayvanlar belediye çalışanları nezaretinde imha edilmelidir. Hasta hayvanların bulundukları yerler dezenfekte edilmelidir.
- Şarbonlu hayvanların temas ettiği gübre yem üzere hususlar yakılarak imha edilmelidir.
- Özellikle şarbon tehlikesinin kelam konusu olduğu devirlerde ve günlük hayatta bilinmeyen yerlerden hayvansal eserler alıp tüketmemeye itina gösterilmelidir.
- Etin güvendiğiniz kasap ve marketlerden alınması gerekir.
- Aynı vakitte bu periyotta güzel pişmeyen yahut az pişmiş et tüketmemek gerekir.
- Şarbondan korunmak için yalnızca hayvanlardan değil, hayvan eserlerine temkinli yaklaşmak,uzak durmak, dikkatli olmak gerekmektedir.
- Şarbonlu hayvanın kıllarından yapılmış fırçalar, giysi ve ayakkabılar için bile dikkat edilmelidir.
- Bu manada hayvansal eserlerden yapılmış makyaj materyalleri de şarbon tehlikesine sahiptir.
