Âlâ hissetmek, tenkitten kaçmak, onaylanma gereksinimi, gerçek söylenirse verilecek cezadan çekinmek, ziyan göreceğini düşünmek ve dahası… Klinik Psikolog Fundem Ece Kaykaç kişiyi palavra söylemeye iten durumları ve palavra söyleme davranışının altında yatan nedenlere değindi.
Herkes palavra söyleyebilir. Ama altında yatan nedenler değişebilir.Yalan söylemenin sebepleri yeterli hissetmek, tenkitten kaçmak, gerçek söylendiğinde yaşanacak cezadan çekinmek, diğerleri tarafından onaylanma gereksinimi, hakikaten ziyan göreceğini düşünmek ya da çıkar sağlamak olabilir.
Neden palavra söyleriz?
- Sohbete renk katmak için
- Gerçeği söylediğimizde tahlilsiz kalacağını hissettiğimizde (masum olarak nitelendirilebilecek çıkar olmadan palavra söyleme)
- Fayda elde etmek hedefiyle (patolojik yalancılık)
- Oyuncu kişilikler yaratıcılıklarını ortaya koymak için (amaç çıkar değil yalnızca ilgi çekmek ya da güç bir durumdan kurtulmaktır)
- Yalanı bir telkin formülü olarak görerek, psikolojik olarak daha düzgün hissettirme amacıyla
- Narsistik hislerini tatmin etmek için
UZMANTV'den öğrenin:
Yalanın ilgilere ziyanları nelerdir?
Palavra söylemek, yalnızca başka insanları değil, kendimizi de kandırmaktır. Yalan söylemek kişinin aile memnunluğunu, toplumsal bağlantılarını ve iş yaşantısını önemli boyutlarda makûs manada tesirler. Kişiyi içinden çıkamayacağı durumlarda bulmasına sebep de olabilir.
- Kişiler toplumsal bağlantılarında birbirine üstünlük sağlamak için sık sık palavraya başvurabilirler.
- İş hayatındaki alakalarda ise daha çok gündelik kaçamaklar, karşı taraf için makul görülebilecek palavralar söylenir.
- Aile yaşantısında söylenen palavralar ise çok daha tehlikeli boyutlara ulaşabilir.
- İkili bağlarda yani sevgiliye ya da eşe bilhassa de sevgi konusunda palavra söylemek bağlantıların temelini sarsacağı üzere karşı tarafın hislerini istismar etmeye de neden olabilir.
Yalan söyleyen şahıslar aldatmaya daha mı yatkındır?
Münasebetlerin temelinde çeşidi ya da nedeni ne olursa olsun palavra olmamalıdır. Palavra ilgilerin temelini oluşturan itimat kavramını sarsar. İkili alakalarda ilginin içine palavra girdiği takdirde bağlantının bir tarafı çamura batmış diyebiliriz. Bağlantıdaki taraflardan biri palavra söylemeyi alışkanlık haline getirmiş ise aldatmak; karşı tarafın hislerini suistimal etmek, kandırma davranışını gerçekleştirme kişi için daha kolay bir eğilim olabilir.
