Yazı: Burçin Öztınaz
Telefon rehberindeki kişilere internet üzerinden mesaj, video gönderme gibi özellikler sunan akıllı telefon uygulaması WhatsApp’ı elbette seviyoruz! Özellikle de fotoğrafları onlarca kişiye toplu göndermek, sesli mesajlar iletmek, bulunduğumuz yerin konumunu rahatça paylaşmak gerektiğinde. Ama söz konusu çocukların okulu olunca anneler de boş durmuyor ve WhatsApp gruplardaki aşırı hareketlilik bazen yorucu ve hatta daha da kötüsü gereksiz panik hallerine sebep olabiliyor.
Önce (+)’lar
Annelerin sınıftaki diğer velilerle oluşturdukları grupların elbette faydaları var. Neler mi?
• Ödevin sayfa numaraları mı gerekli, sınav tarihlerini mi kaybettiniz veya okuldaki bir etkinlikle ilgili bilgi mi almak istiyorsunuz; saat kaç olursa olsun yazın gruba yeter!
• Çocuğunuzun doğum günü partisi mi var; herkesi tek tek aramanıza gerek yok! Bir mesajla herkes davetli…
• Çocuğunuzun çantasında kendisine ait olmayan bir hırka mı var; resmini çekip gruba yollayın, sahibi bulunsun!
• Karne gününü mü kaçırdınız; gönüllü WhatsApp anneleri sizin çekeceğinizden çok daha fazla fotoğrafı sizinle paylaşacaklar, emin olun!
Veee (-)’ler
Okunmamış 248 mesaj! Rakam hiç abartılı gelmesin! Grup bildirimlerini sessize aldıysanız ya da birkaç saatliğine telefonunuzun sesini kapattıysanız bir mesaj bombardımanı ile karşılaşmanız an meselesi. Üstelik konunun başını da anlayabilmek istiyorsanız, ciddi bir mesai harcamanız gerekebilir.
Bir ben miyim perişan?
Toplantının ortasındasınız veya önemli bir sunum hazırlamanız gerekiyor. Tam o sırada gelen ‘didit’ sesiyle çalışmayan annelerin kahve içme planlarının ortasına düşebilir veya “İşi olmayan var mı? Çıkışta Duru’yla sinemaya gidiyoruz! Gelenler parmak kaldırsın!” tadındaki mesajlarla kendinizi kötü hissedebilirsiniz!
Neyi kaçırdık?
Gelen bir mesaj yüzünden en basit ödev bir anda en karmaşık tez konusuna dönüşebilir! Hele ilkokulun ilk yıllarında çocukların her biri ödev konusunu başka türlü anlamışsa, kimi ‘hayvanların adını yazacağız’, kimi ‘hayvanların resimlerini çizeceğiz’, kimi ‘nesli tükenen hayvanları araştıracağız’ diyorsa, gecenin bir saatinde kendinizi nereden renkli çıkış alabileceğinizi düşünürken bulabilirsiniz!
Çocukların grubu istilası!
Telefonu eline geçiren çocukların gruplardaki efsane hikayelerinden en az birkaç tane duymuşsunuzdur. Öğretmenin de grupta olduğunu sanarak annesiymiş gibi kendi mesaj yazanlar mı istersiniz, annesi farkına varana kadar en olmadık fotoğrafları gruba atanlar mı! Çocukların grubu istilası size ne yapacağınızı şaşırtabilir!
Trafik kilit!
Öğretmenle veya okul yönetimiyle ilgili sorun yaşayan velilerden birinin bunu gruba yazması, herkesin eteğindeki taşları dökmesiyle tam bir kaosa dönüşebilir. Siz siz olun, sorunlarınızı doğrudan ilgili kişilerle konuşmaktan şaşmayın!
Tarafsız bölge
Sınıfta bir tartışma, düşmeli-vurmalı bir aksiyon varsa mesaj trafiği coşacaktır. Kim kimi itmiş, rehberlik servisi nasıl tepki vermiş, öbür çocuğun annesini aramışlar mı? Meraklı veliler, orta yolu bulmaya çalışanlar, imza toplamayı önerenler, stres seviyesini arttıranlar! Sonunda “(çok sinirlenen) Ayşe kişisi gruptan ayrıldı” uyarısı… Böyle anlar gruptaki anneleri tanımanın en pratik yolu!
Geçmiş olsun yağmuru
Okula gidemeyen çocuğun annesinin “Ateşi vardı, okula gidemedi” cümlesiyle başlayan mesajın ardından “Geçmiş olsun” mesajlarını da unutmamak gerek! Bu bölüme bayram seyran kutlamalarını da eklemek gerek.
Öğretmenle veya okul yönetimiyle ilgili sorun yaşayan velilerden birinin bunu gruba yazması, herkesin eteğindeki taşları dökmesiyle tam bir kaosa dönüşebilir.
Sessizlik için…
Grup bildirimlerini belirli bir süre boyunca sessize alabilirsiniz. Gruba gelen mesajları yine de almaya devam edersiniz ama telefonunuz bunlar alındığında titremez veya ses çıkartmaz. Grubu sessize almak için şu adımları izleyebilirsiniz:
1. Grup sohbetini açın.
2. Ayarlar tuşuna basıp ‘grubu sessize a’ı seçin.
3. Grubun ne kadar süreyle sessiz olmasını istediğinizi seçin.
Gruba dahil olmak şart mı?
Sorularımızı yanıtlayan Hisar Intercontinental Hospital Çocuk ve Ergen Psikoloğu Seval Uslu Yazıcı’nın annelere WhatsApp gruplarıyla ilgili önemli uyarıları var.
Anneler neden bu gruplara ilgi duyuyorlar?
Ödevler, okul duyuruları, hasta olan çocuklara geçmiş olsun mesajları, okulda unutulan ödevler, alınması gereken kitaplar, ödev olan sayfaların fotoğraflarına bakmak gibi çeşitli konulardan haberdar olmak için. Peki, bir annenin çocuğun okul hayatında olup bitenlerden detaylı bir şekilde haberdar olma isteği nerden geliyor diye sorduğumuzda, daha fazla bilgi ve kontrol imkanı sağlaması akla gelen ilk cevaplardan. Teknolojik imkanların bilginin ve iletişimin hızlı yayılması açısından çok büyük bir katkısı olduğu tartışılamaz. Ancak çocuğun geziye giderken ne giyeceği, ne yiyeceği, kaç soru çözdüğü, hafta sonu arkadaşlarıyla ne yapacağı gibi özel hayatla ilgili paylaşımlara ebeveynlerin dahil olması çocukta güvensizlik duygusu yaratır. Çocuk kendisini sürekli kontrol ve gözlem altında hisseder, bireyselleşme kapasitesi zayıflar.
Bu gruplar çocukları nasıl etkiliyor?
Ebeveynler çocuklarını daha doğru yönlendirmek, onlara destek ve yardımcı olmak için okulla ilgili konuları takip etmek istiyorlar. Ancak bu takip çocukta “Nasıl olsa annem bugünkü ödevimin ne olduğunu söyler” ya da “Hafta sonu gidilecek etkinlikte nerede buluşulacağını annem nasıl olsa öğrenir” gibi bir düşünce yaratıyorsa, sorumluluk duygusunun gelişimi sekteye uğrayabilir.
Annelere bu konuda neler önerirsiniz?
Bir yakınımın dahil olduğu WhatsApp grubunda ebeveynlerin çocuklarına zeka testi yaptırıp sonuçlarını birbirleriyle paylaşmalarına tanık olmuştum. Kendilerince neyi ispat etmeye çalıştıklarını aşağı yukarı tahmin edebilmekle birlikte diğerlerine göre daha düşük bir zeka kapasitesine sahip olan anne böyle bir paylaşım içinde olmaktan dolayı pişman olmuştur diye düşünmüştüm. Bu örnekte de görüldüğü gibi böyle bir paylaşımın ne ebeveynlere ne çocuğa ne de okula katkısı olmuştur. Sadece kişisel hırslar, çatışmalar ve beklentiler nedeniyle çocukların bir yerde suistimal edilmesine neden olmuşlardır. Bilinçli ailelere üyesi oldukları grubun çocuklarına olan faydasını ve zararlarını tekrardan gözden geçirmelerini öneririm. Bu paylaşımlar, özel\sosyal hayat arasındaki ayırımın net bir şekilde konumlandırılmasıyla faydalı bir platform oluşturmaktadır. Aksi takdirde çocukların ve ailelerinin dedikodularının yapıldığı, herhangi bir amaca hizmet etmeyen bir vakit kaybı konumuna gelebilir.
Öğretmenler ve okul yöneticileri de WhatsApp gruplarındaki bilgi akışının zaman zaman farklı boyutlara kaymasından hoşnut değiller…
“Sosyal medyanın bize sunduğu olanakları elbette kullanmak gerek. Paylaşım siteleri ve diğer çeşitli uygulamalar sayesinde haberleşmek, sohbet etmek, çeşitli paylaşımlarda bulunmak artık çok kolay. Örneğin okul gruplarında paylaşılan fotoğraflar sayesinde veliler çocuklarının o gün okulda neler yaptığını görebiliyor. Okuldaki etkinlikler yine aynı gün içinde paylaşılabiliyor. Ancak son dönemde bazı paylaşım grupları, özellikle de WhatsApp gruplarında sorunlar yaşanıyor. Velilerin kurdukları sohbet gruplarındaki bilgi akışı farklı boyutlara gidebiliyor. Bana “Bizim kurduğumuz gruba katılır mısınız?” diyen veliler de oldu, grupta tartışma yaşayıp arabulucu olmam içi yardım isteyenler de… Hatta en çok şaşırdığım olay, annesinin gruptaki yazışmalarını okuyan ve yakın arkadaşının annesiyle tartışmasına şahit olan öğrencimin bana gelip yardım istemesiydi. Bu olaya gerçekten çok üzüldüm. Velilere tavsiyem, grupları güzel paylaşımlar için kullanmaları, okulda gerçekleşen olaylarla ilgili bilgi almak için öncelikle öğretmenlerle ve yöneticilerle iletişime geçmeleri…” İlkokul Müdürü İ.Ü
