Yazı: Nilgün Yıldız Konakcı
Yeni anneyseniz sırt ağrılarından, bel ve boyun tutulmasından şikayet ediyor olabilirsiniz. Bunun nedeni bebeğinizi yanlış pozisyonda emzirmeniz ve taşımanız olabilir. Ortopedi Ve Travmatoloji Uzmanı Op. Dr. Neşe Stegemann, “Yeni doğum yapan kadınların duruşuna dikkat edip, bebeklerini taşırken ve otururken mümkün olduğu kadar dik ve omuzları arkaya çekik pozisyonda, sırtlarını düz tutarak hareket etmeleri gerekiyor. Sırtın dik duruşu, hem bebeği kucakta taşırken hem annenin sırtına ya da önüne bağlı olarak taşırken hem de daha büyük bebekleri ve çocukları kalçasına yan oturtup taşırken önemli” diyor.
Doğru emzirme pozisyonu
Özellikle emziren anneler, sırt ağrısı, kol ve omuz ağrısından şikayet edebiliyor. Annenin bebeğini en az dört, hatta altı ay sadece anne sütü ile emzirmesi gerekiyor ve ideali ek gıdalara geçilse dahi emzirmenin en az 12 ay devam etmesi. Dolayısıyla emzirme pozisyonu annenin sağlığını bu süre boyunca ciddi şekilde etkileyebiliyor. Büyük, hilal şeklinde yarım yuvarlak emzirme yastıklarından faydalanarak bebeğinizi iki memeden de besleyebilirsiniz. Ayrıca bebeği yastığın üstünde hem önünde tutarak hem de yana yatırarak, kolun altında tutarak pozisyon değiştirebilirsiniz. Bu aynı zamanda göğsün bütün bölgelerindeki süt kanallarının boşalmasını sağlayıp, mastit denilen şişme, sertleşme, kızarma ve enfeksiyonu önlemekte çok faydalı. Bunun dışında sabahları ve geceleri yatar pozisyonda emzirmeyi deneyebilirsiniz. Bu pozisyon anne ve bebek emzirme ilişkisine alıştığında çok daha kolay. Dr. Stegemann, doğumdan altı hafta sonra annelerin haftada üç kez yirmi dakika hafif egzersize başlayabileceğini, sekiz hafta sonra bunu haftada üç kez 30 dakikaya çıkarabileceklerini söylüyor.
Doğumdan sonra ilk altı ay karnı zorlamayın
Doğumdan altı ay sonra dikkat edilecek konulardan biri de yoğun karın kas egzersizlerinin yapılmaması. Op. Dr. Neşe Stegemann, ‘crunch’ denilen ve karın kaslarını sıkılaştıran zorlayıcı egzersizlere çok erken başlanırsa, hamilelikte esnemiş olan karın kaslarının yanlış etkileneceğini belirtiyor. Bu hareketler, karın kaslarını toparlayacağına, birbirinden ayrılarak batını kaplayan kasların ortadan ayrık kalmasına yol açabiliyor. Tıp dilinde buna ‘diastazis rekti’ deniliyor. Bu terim, karın ön kısmına boylu boyunca uzanan bir fıtığı ifade ediyor. Bunu önlemek için sıkılaştırıcı yoğun spor ve egzersizlere doğumdan sonra ilk ayda başlamamak gerekiyor.
Kucak isteyen çocuk sendromu
Op. Dr. Neşe Stegemann, “Annelerin sık karşılaştığı bir başka sorun, sürekli kucak isteyen çocukları taşımanın oldukça zor ve yorucu olması. Bu durumlarda çocuğunu taşımak zorunda kalan anne için en uygun taşıma pozisyonu, çocuğu yandan kalçasının üstüne oturtarak taşıması. Ancak tek taraflı değil, sağ ve sol değişimli olarak ve tabii çocuğu ikna edip arada yürüterek olmalı. Ayrıca bebek arabaya bindirilirken ya da indirilirken de sorun yaşanabiliyor. Bunu önlemek için annenin sırt ve bel kaslarını egzersiz ve esnetme yaparak güçlendirmesi gerekiyor. Çocuğu indirip bindirirken sırtını gereğinden fazla bükmeden daha çok dizlerden hareket edip bacaklardan güç almanın faydası olabiliyor” diyor.
Annelerde bel ve sırt ağrıları
Annelerde olan duruş bozuklukları ve bundan kaynaklanan sırt ve bel ağrıları özellikle manuel tedavi ile giderilebiliyor. Hamilelik ve emzirme döneminde doğal olarak oldukça gevşemiş olan lif dokuları, omurga ve eklem etrafındaki tutulmaların manuel tedavi ile çözülmesinde çok elverişli. Op. Dr. Neşe Stegemann, “Tedaviye erken başlanırsa, bir seansta düzeltilebilir. Sonrasında kişiye özel egzersiz hareketleri ve evde kendi yapabileceği uygulamalar öğretilerek şikayetlerin tekrarlaması önleniyor. Uygulanan tedavi herhangi bir ilaç ya da enjeksiyon gerektirmiyor. Bu tür şikayetlere sebep olan kalıcı duruş bozuklukları tedavi edilmezse, kronik yani geçmeyen ve tekrarlayan sırt, bel, boyun ve omuz ağrılarına yol açabiliyor. Ağrıların geçmesi çok daha uzun sürebiliyor. Kas dengesi bozulup normal günlük aktivitelerin kısıtlanmasına sebep olabiliyor” diyor.
Yeni annelere egzersiz önerileri
Op. Dr. Neşe Stegemann, yeni annelerin şu egzersizleri yapabileceğini belirtiyor:
• Sırtüstü yere yatın, ayaklarınızı kalçanıza doğru çekin ve kalçanız üzerinde sağa sola dönün. 10 kez tekrarlayın.
• Sırtüstü yere yatıp bacaklarınızı dik açı oluşturana kadar kaldırın, 10’a kadar sayıp indirin. Hareketi sekiz kez tekrarlayın.
• Sırtüstü yere yatıp bacağınızı üstünüze doğru çekin, ellerinizle kavrayıp vücudunuza doğru bastırın. Kalça ve karın kaslarınızı gererek, sırtınızın alt kısmını yere bastırın. Doğrulup dinlenin, hareketi diğer bacağınızla tekrarlayın.
• Sırtüstü yere yatarak dizlerinizi kırın. Kollarınız iki yana açık ve ayaklarınız yere basık olsun. Vücudunuzu omuzlarınızla destekleyerek yükseltmeye çalışın, sekize kadar sayarak yüksekte tutun. Yavaşca başlangıç pozisyonuna dönüp dinlenin.
