Halk ortasında yaygın görüşlerden birisi de akraba evliliği sonucunda dünyaya gelecek olan çocukların kusurlu doğacağı ile ilgilidir. Akraba evliliği ile hayatlarını birleştirmek isteyen çiftlerin bu mevzuyla ilgili bilmesi gerekenleri sizlere düzenledik. Akraba evliliği nedir? Akraba evliliği ziyanlı mı? Akraba evliliğinin sonuçları neler? İslamda akraba evliliğine yaklaşım nasıldır? Kuran-ı Kerim’de geçen Akraba evliliği ile ilgili ayetler…
Kıyametin ne vakit kopacağını Allah (c.c)’den öbür kimse bilmese de günümüz kaidelerine baktığımızda ‘Ahir zaman’ yani dünya hayatının son devirlerini yaşadığımızı hissediyor olabiliriz. Her türlü kötülüklerin ve pisliklerin işlendiği dünya hayatında imanının en azından yarısını garantiye almak isteyen kimseler için Peygamber Efendimiz (SAV), “Kim evlenirse imanın yarısını tamamlamış olur; kalan öteki yarısı hakkında ise Allah’tan korksun!” (Heysemî, IV, 252) hadis-i şerifini buyurmaktadır. Buradan da anlayabileceğimiz üzere hali ve vakti gelince güzel beşerlerle hayat birleştirmek, Peygamberimiz (SAV)’in en değerli sünnetlerinden birini gerçekleştirme imkanı sağlar. Günümüzde görücü adabı ile ya da şahısların kendilerinin bulup evlenmek istediği şahıslarda vakit zaman akraba evliliklerine de rastlanmaktadır. Peki akraba evliliği nedir, sonuçları neler? İslam’da akraba evliliği caiz midir? Akraba evliliğinin sakıncaları var mı? Kuran-ı Kerim’de Akraba evliliği ile ilgili ayetler…
AKRABA EVLİLİĞİ NEDİR? AKRABA EVLİLİĞİ SAKINCALI MI?
Aynı soydan gelen şahısların birbirleri ile evlenmesi günümüzde ‘Akraba Evliliği’ tarifine karşılık bulurken, bu formda gerçekleştirilen evliliğin iki tıpta incelenir. Anne ya da babadan birinin kardeş olan çiftin gerçekleştirdiği evlilik 1. derecede akraba evliliği (Kuzen evlilikleri), büyükanne ya da büyükbabanın birinin kardeş olan çiftlerinden yapılan evliliklere 2. dereceli akraba evliliği (Torun evliliği) denir. Dinimizde evliliğe dair helal ve yasakların apaçık gösterildiği Kuran-ı Kerimde “Üvey anneler, anneler, kızlar, kız kardeşler, halalar, teyzeler, erkek kardeşin kızları, kız kardeşin kızları, Süt anneleri, süt kız kardeşleri, kaynı analar, üvey kızlar, öz oğulların eşleri, iki kız kardeşi birlikte nikahlamak haram kılınmıştır.” (bk. Nisa, 4/22-23) ayetinde nikahlanması caiz olmayan kimseler zikredilmiştir. Ayet-i kerimeden anlaşıldığı üzere dinimizde bu bireylerin dışında akraba evliliği yapmanın sakıncası olmadığı görülmektedir.
Dinimizde amca kızı, dayı kızı, hala kızı ve teyze kızı ile evliliğe müsaade verilmiş, hatta Sevgili Peygamber Efendimiz (SAV) kendisinde ve yakınlarında da bu durumu kabul görmüştür. Efendimiz (SAV)’in zevcelerinden Zeyneb binti Cahş, halasının kızıydı.
Gül Goncası olarak gördüğü birici kızı Hz. Fâtıma’yı amcasının oğlu Hz. Ali’ye vermişti. Evlilikte birtakım kimselerin birbirleri ile nikahlanması dışında müsaade verilebilen akraba evliliğinde olabilecek kimi ırsi ve sıhhi mahzurlardan dolayı kimi hadis kaynaklarında yakın akraba evliliği tavsiye edilmemektedir.
“Pek yakınınız olan bir bayanla evlenmeyin; zira çocuk zayıf, çelimsiz olur.”(Terbiyetü’l-Evlâd, 1: 39; ihya, 2: 42)
AKRABA EVLİLİĞİNİN SONUÇLARI NELER? AKRABA EVLİLİĞİNİN BİLİNEN KİMİ RİSKLİ DURUMLARI:
Aynı soydan gelen bireylerin evlenmesiyle gerçekleşen akraba evliliği, birinci dereceden ve ikinci dereceden olmak üzere iki yolla oluşur. Babadan yahut anneden kardeş olan bireylerin çocuklarıyla yapılan evliliğine birinci dereceden akraba evliliği denir.
Gerçekleştirilen evlilikte büyük anne yahut büyük babadan birisi kardeşse, torun evlilikleri yapılmasıyla ikinci dereceden akraba evliliği oluşur. Uzmanlar, akraba evliliklerinin genleri bozduğu gerekçesiyle bu tıp evliliklerin yapılmamasını öneriyor. Pekala, akraba evliliğinin riskleri neler?
1- Meyyit doğum
Normal evliliklerdeki meyyit doğum riski %1,4 iken akraba evliliklerinde bu risk ikiye katlanarak %2,14 olur.
2- Düşük
Normal evliliklerde düşük riski %5,21 olurken, akraba evliliğinde bu risk %10,55’e çıkar.
3- Doğum kusurları
Akraba evliliklerinde olduğu tabanı olağan evliliklerde de doğum kusurları olabilir. Lakin, bu risk akraba evliliklerinde daha fazladır.
4- Mani durumu
Aynı özürlü tipine ilişkin şahısların birbirleriyle evlenmesi durumunda çocuklarında tıpkı mahzur tipinde olması yüksek ihtimaldir.
İSLAM’DA AKRABA EVLİLİĞİNDE NELERE DİKKAT EDİLMELİ? KURANDA AKRABA EVLİLİĞİ AYETLERİ…
Kuran-ı Kerim’deki 21. Cüz’de geçen Ahzab mühletinin 37. ayetinde Peygamber Efendimiz (SAV)’in halasının kızı Hz. Zeynep ile evlendiği, bu evliliğin de şahsen Allah (c.c) tarafından gerçekleştirildiği açıkça beyan edilmektedir.
Ahzab Mühletinin 50. ayetinde şöyle buyuruluyor: “Seninle birlikte hicret eden amcanın kızları, halalarının kızlarını, dayının kızlarını, teyzelerinin kızlarını… Sana helal kıldık.” Ayet-i kerime’de her ne kadar Peygamber Efendimiz (SAV)’e hitap edilse de gerçekte tüm Müslümanları kapsamaktadır.
AKRABA EVLİLİĞİ YAPAN ÇİFTLERİN ÇOCUKLARI SAĞLIKLI DOĞABİLİR Mİ?
Yalnızca akraba evliliği sonucunda doğacak olan çocuklarda değil her hamilelikte çocuğun sağlıklı doğacağı ile ilgili %100 kesin teşhis koyulamaz. Hamilelik periyodunda testler yapılsa bile bebeğin kimi anomaliler sonucunda kusurlu doğma ihtimali olabilir. Akraba evliliğinin yapılıp yapılmaması bu durumu değiştirmez.
Anne ve baba adaylarının kendi sıhhat sorunlarının dışında kromozom rahatsızlıkları bulunabilir. Bu kromozomlarda aşikâr bir küme vardır ki bu tıp kümelere seyrek olarak rastlanır ve doğacak olan çocuklarda ise birtakım sıhhat sıkıntıları görülebilir.
AKRABA EVLİLİĞİ HASTALIKLARI NELER?
Halk ortasında yaygın olan hakikat bilinen lakin yanlış olan bilgilerden birisi de akraba evliliği yapan çiftlerde doğacak çocuğun muhakkak kusurlu olabileceğidir. Sırf %3-4’ü hasta olarak doğabiliyor iken bu durumu sırf akraba evliliği ile bağdaştırmak yanlış olur. Akraba evliliği yapan çiftlerde sağlıklı doğan birçok çocuğunda olma durumunun yüksek olduğu bilinmelidir.
Genelde Otozomal çekinik rahatsızlıklar akraba evliliklerinde sık görülen durumlardandır. Bu hastalık kümesindeki çiftlerin hasta çocuğu olması ihtimali, hasta bir çocuk varsa, bir sonraki çocuğun hasta olma riski %25’tir. Lakin %75 ihtimalinde de sağlıklı çocuk olma ihtimali vardır.
