Soğuk hava, gribal üst teneffüs yolu enfeksiyonları, hava kirliliği, konut tozu (akar), küf mantajı alerjisi üzere pek çok durum astım hastalığının tetikleyicileri ortasında bulunuyor. Göğüs Hastalıkları ve Erişkin Alerji Uzmanı Prof. Dr. Serhat Çelikel, astım hastalarının akut astım krizlerine karşı dikkat etmesi gerekenleri Pudra.com okuyucuları için anlattı.
Hava yollarının mikrobik olmayan bir çeşit iltihapla çok hassas hale gelmesi ile karakterize, ataklar halinde seyreden kronik bir hastalık olan astım hastalığı dünyada yaklaşık 300 milyon, ülkemizde de yaklaşık 5 milyon kişinin ortak sorunu. Tedavi edilmediğinde hayat kalitesini hayli düşüren, çok daha berbatı tedavisi yetersiz ve sistemli ilaç kullanmayan hastalarda hayatı bile tehdit edebilen astım ataklarından korunmak aslında mümkün. Göğüs Hastalıkları ve Erişkin Alerji Uzmanı Prof. Dr. Serhat Çelikel kış aylarında astım hastalarını tehdit eden 4 kıymetli etkeni anlattı, değerli teklifler ve ikazlarda bulundu!
Astım hastalığını tetikleyen durumlar:
1. Soğuk ve kuru hava: Kış aylarında havaların soğuması, ısıya hassas kimi astım hastalarında öksürüğe ve astım ataklarına neden olabiliyor. Soğuk hava astımlı hastalarda hava yollarının apansız daralmasına yol açıyor. Bronşların daralması sonucu şiddetli öksürük, hırıltı ile nefes darlığı üzere meseleler gelişiyor; bilhassa acil servislere müracaatta artış yaşanıyor.
Bilhassa kuru ve soğuk havada dış ortamda yapılan spor, hatta bazen sabah ve akşam soğuk havada hafif süratli yürümek bile bronş duvarlarındaki soğuma ile kurumaya bağlı olarak astım semptomlarını tetikleyebiliyor, egzersiz astımı denilen tabloya yol açabiliyor. Göğüs Hastalıkları ve Erişkin Alerji Uzmanı Prof. Dr. Serhat Çelikel bu sorunu önlemek için antrenmanın kışın kapalı ve sıcak ortamlarda yapılmasını; ayrıyeten idmana direkt başlamak yerine kesinlikle idman öncesinde ısınma hareketlerinin ihmal edilmemesi gerektiğini belirtiyor.
Yüzünüzü kesinlikle atkıyla örterek soluduğunuz havayı ısıtın!
Prof. Dr. Serhat Çelikel'in verdiği bilgilere nazaran astım hastaları bilhassa kuru soğuk havalarda, sabah ve akşam yürürken soludukları havayı ısıtmak ve nemlendirmek için yüzlerini kesinlikle atkıyla örtmeli.
2. Gribal enfeksiyonlar: Gribal üst teneffüs yolu enfeksiyonları, astım ataklarının en bilinen ve en sık görülen tetikleyicilerinden. Göğüs Hastalıkları ve Erişkin Alerji Uzmanı Prof. Dr. Serhat Çelikel, gribal enfeksiyonların bilhassa tedavisi yetersiz ve tertipli ilaç kullanmayan astım hastalarında hayatı tehdit edebilecek boyutlara ulaşan şiddetli astım ataklarına yol açtığı ikazında bulunuyor. “Bu nedenle astım üzere kronik teneffüs yolu hastalığı olan şahıslar her yıl sonbaharda grip aşısı yaptırmalı” diyen Prof. Dr. Serhat Çelikel başka tekliflerini şöyle sıralıyor: “Astım hastalarının salgın periyotlarında toplu ulaşım ve kapalı alışveriş merkezleri üzere kalabalık insan topluluklarının bulunduğu yerlerden da mümkün olduğunca uzak durmaları çok kıymetli. Salgının büyük boyutlara ulaştığı periyotlarda maske kullanmaları ve sık sık el yıkamaları da viral enfeksiyonlardan, münasebetiyle astım ataklarından korunmalarında tesirli oluyor”
3. Hava kirliliği: Kışın sobaların ve kaloriferlerin yanmasıyla dış ile iç ortamdaki hava kirliliği artıyor. Havadaki toksik gazlar ve partikül sayısının çoğalması astım hastalarını olumsuz etkileyerek şikayetlerinin artmasına ve astım ataklarına yol açıyor. Prof. Dr. Serhat Çelikel tedbir olarak kış aylarında hava kirliliği olan bölgelerde hastaların ilaç dozlarının hekimler tarafından ekseriyetle artırıldığını belirterek, “Hava kirliliği sabah erken saatlerde ve akşam üstü daha besbelli olduğu için mümkünse bu saatlerde dışarı çıkılmamalı, iş ve okul nedeniyle çıkmak zorunda kalınıyorsa atkı yahut maske ile maruziyet azaltılmalı” diyor.
4. Mesken tozu ve küf mantarı alerjisi: Sonbahar ve kış aylarında yağışların artmasıyla birlikte iç ve dış ortamda nem oranı yükseliyor. Bilhassa yere dökülen ve çürüyen yapraklar üzerinde küf mantarları oluşuyor ve bunlar atmosfere salınıyor. Konutlarda ise üremek için makul bir sıcaklık ve nem aralığına muhtaçlık duyan akarlar için ülkü ortam oluşunca, bu konut tozu alerjenlerinin sayıları süratle artıyor. Sonuç olarak
