Bıngıldak nedir ve ne zaman erken kapanır diye merak ediyorsunuz, çünkü bebeğiniz dünyaya geldi, şimdi bıngıldak sağlığı ve bakımı hakkında bilgi edinmeniz lazım. Bıngıldak neden oluşur? Bebeğin bıngıldağında bir sorun varsa nasıl anlaşılır? Bebeğin bıngıldağı ne zaman kapanır, bıngıldak neden geç ya da erken kapanır? D vitamini verilmesi bıngıldağı nasıl etkiler? Bu ve bıngıldak bakımına dair tüm soruların cevaplarını Acıbadem Taksim Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Yasemin Eraslan Pınarcı yanıtları.
Bıngıldak nedir? Neden oluşur?
Kafatası birden fazla kemikten oluşmuştur. Anne karnındaki dönemde bu kemikler arasında birleştirici hatlar ve bıngıldak adı verilen bölgeler vardır. Bıngıldak kafatası kemiklerinin birleşme hatlarının arasında kalan, bağ dokudan oluşan bölgedir.
Doğum sonrası özellikle ilk bir yaşta beynin hacimsel olarak büyümesi ve işlevsel olarak gelişmesi hızla devam etmektedir. Kafatası kemikleri arasındaki birleştirici hatlar ve bıngıldaklar bu büyüme ve gelişmeye izin verir, kafa içindeki basınç ve hacim değişiklerini dengeler. Ayrıca bu bölgeler sayesinde doğum kanalından çıkış esnasında bebeğin kafatasının esnemesi ve uygun şekle girmesi sağlanır.
Anatomik olarak anne karnındaki bir bebeğin kafatasında altı tane bıngıldak bulunur. Bunlar ön, ve arkada birer tane, yanlarda ikişer tanedir. Yanlarda bulunan bıngıldaklar genellikle doğum öncesinde kapanır. Arka bıngıldak nadiren doğum sonrası açıktır. Aileler tarafından elle en çok hissedilen bıngıldak ön bıngıldaktır.
Bıngıldaktaki normal ve anormal durumlar nelerdir?
Bebeklerde bıngıldak muayenesi ve baş çevresi ölçümü düzenli aralıklarla çocuk hekimleri tarafından yapılmalı ve takip edilmelidir. Bıngıldak muayenesinin normal olması ve baş çevresinin bebeğin ayına uygun artması bebeğin beyin gelişiminin uygun ilerlediğinin bir göstergesidir.
Normal bir bıngıldakta dik pozisyonda yapılan muayenede kalp atışları hafifçe hissedilebilir. Bebeğin ağlaması, öksürmesi, kusması sırasında bıngıldakta geçici hafif kabarıklıklar görülebilir.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR: Bebeklerde kusma: Sebepleri, çeşitleri ve anlamları
İshal, kusma gibi vücutta sıvı kaybına neden olan durumlar bıngıldakta çökmeye neden olabilir ve bu bebekte sıvı kaybının ciddi düzeylerde olduğuna işaret eder.
Bıngıldağın şişmesi ise kafa içinde basıncın arttığını gösterir ve en kısa zamanda çocuk hekimi tarafından değerlendirilmelidir.
Bıngıldak ne zaman kapanır?
Yanlarda bulunan dört bıngıldak doğum öncesi dönemde veya doğum sonrasında hemen kapanır.
Arkada bulunan bıngıldak doğum sonrası nadiren açıktır. Açık olması durumunda 1 cm’den küçüktür ve en geç 3. ayda tamamen kapanır.
Önde bulunan bıngıldak ise en erken 3 en geç 18. ayda kapanır.
Bıngıldak neden erken kapanır?
Bıngıldağın erken kapanması beynin büyüme ve gelişmesine engel olan bir hastalığın, bazı genetik ve hormonal bozuklukların işareti olabilir. Bıngıldak erken kapandıysa çocuk hekimi tarafından baş çevresi ölçümleriyle yeterli baş büyümesi olup olmadığı takip edilmeli, gerekli durumlarda ileri incelemeler yapılmalıdır.
Bıngıldak neden geç kapanır?
Daha önce de belirttiğim gibi arka bıngıldak en geç 3, ön bıngıldak en geç 18. ayda kapanır. Bıngıldağın geç kapanması yetersiz beslenme, D vitamini eksikliği, guatr, kemik gelişim bozukluğu kafa içinde basınç artışı ve beyin sıvısının artması gibi birçok ciddi durumun işareti olabilir. Bıngıldağın kapanması geciktiyse mutlaka altta yatan hastalıklar açısından araştırılmalıdır.
Bıngıldak erken kapandığında D vitamini kullanılır mı?
Tüm bebeklere doğumdan itibaren günde 400 IU D vitamini verilmesini öneriyoruz. Bebeklerin kemik gelişimini destekler, D vitamini eksikliğine bağlı bıngıldağın geç kapanmasını önler.
Bıngıldak zamanından önce kapansa bile doktor gözetiminde D vitamini takviyesine devam edilmelidir.
Bıngıldak için hangi riskler var? Bebeği yıkamak, kurulamak bıngıldağa zarar verir mi?
Sanılanın aksine bebeklerin bıngıldağı oldukça güçlü yapılardır ve kolay kolay zarar görmezler. Çok sert bir darbe olmadıkça bıngıldağa dokunmak, saç taramak, yıkamak,, kurulamak gibi yumuşak hareketler bıngıldağa zarar vermez.
Bebeğimin bıngıldağına zarar geldiğinden endişeleniyorsam ne yapmalıyım?
Bebeklerin bıngıldağı kolay zarar görecek bir yapı değildir. Ancak böyle bir şüpheniz varsa mutlaka çocuk hekiminizle iletişime geçip en yakın sağlık kuruluşuna başvurmanız gerekmektedir.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
