Spor çocukların fiziki ve mental gelişimi için oldukça önemli. Tabi ki, çocuğun fiziki gelişimi için yaşına uygun sporun seçilmesi gerekiyor. Peki, çocuklar hangi yaşta hangi sporu yapmalı? Hangi yaşta hangi spora başlanır? Merak edilen bu soruları Fizyoterapist Necdet Döner yanıtladı. Döner, “Çocuklarımız spor yapmaya başlamadan önce onların ilgilerini ve yeteneklerini, ihtiyaçlarını ve zamanlamayı doğru tespit etmeliyiz. Evet, her çocuk spor yapabilir. Sporcu olmak zorunda olmadan, sporun tıpkı yetişkinler gibi keyfini çıkararak, sağlık için yapılanını çocuklarınız için de isteyebilirsiniz. Onlarla birlikte bir spor branşı seçin ve hayatına sporun zevkini ekleyin” diyor.
HANGİ YAŞTA, HANGİ SPOR?
Necdet Döner’in yaş gruplarına göre spor önerileri şöyle:
Yüzme
Yüzmeye 3 yaştan itibaren başlangıç programları ile başlanabilir. Yüzme branşı, yenme ve yenilmenin yoğun yaşandığı bireysel bir spordur. Antrenman sorumluluğu ve yarışma güdüsü önemlidir. Bazen antrenör desteği ile sırf öz güveni gelişsin diye çocuklar yüzmeye gidebilir ama sonrası tümüyle onların bu eğitime verdikleri tepkiye bağlıdır.
Tenis
6 yaştan itibaren başlangıç programları ile tenise başlanabilir. Tenis branşı, aletli spor branşları içinde en revaçta olanıdır. Bireyseldir. Hırsını kontrol edebilen ve bunu pozitife çevirebilen çocuklar için mutlak başarı beklenecek bir branştır. Raketle tanışmadan önce topla ve oyuncakla da olsa çocuk raketle tanıştıysa ne kadar ilgi duyduğuna bakılmalıdır. Tenis uzun, zorlu bir eğitim sürecidir. Çok hareketli ve sabırsız çocuklar için bu süreç eğitici olabilir.
Basketbol
6 yaştan itibaren başlangıç programları ile basketbola başlanabilir. Basketbol bir takım sporudur. 9 yaştan itibaren ise tüm çocuklara önerilir. Kural tanımlaması ve aidiyet hissi için takım sporları uzman hekimlerce de önerilir. Eğer çocuğunuzun sosyalleşmesi için biraz desteğe ihtiyacı varsa veya çocuk lider ruhlu ama paylaşmayı bilmiyorsa, yenilmeye tahammülü olmayan her şeyde kendini başarılı olmak zorunda hissediyorsa takım içinde tüm bunları bir dengeye oturtabilir.
Voleybol
8-9 yaşından itibaren başlangıç programları ile voleybola başlanabilir. Üstün teknik gerektirir. Genel becerileri zayıf olan çocuklarda eğitim süreci zorlu olabilir. Kontrol mekanizması ve kuralları tanımlamada önemli bir uyarandır. Çocuğun öncelikle topu sevmesi ve top hakimiyeti ile ilgili belli becerileri olduğunu göstermesi gerekir. Lastik topla da olsa voleybol oynayabiliyorsa geliştirilebilir bir yetenek algısı doğar.
Futbol
6-7 yaştan itibaren başlangıç programları ile futbola başlanabilir. Sosyalleşme, paylaşım, uyum ve bir guruba ait olmaları için idealdir. Her çocuğun bir topu vardır, bir de tuttuğu takım. Çocuk, futbolla ilgili yaşıtlarından farklı teknikler kullanıyorsa bunu özellikle babalar fark eder. Şut atmak, top sürmek gibi beceriler öne çıkan belirtilerdir.
Okçuluk
Okçuluğa başlangıç yaşı verilen eğitime bağlıdır. Okul öncesi için hazırlanmış malzemeler ile 6 yaşta çalışabilir ama asıl yaş 9-12’dir. Okçuluk bireysel bir spordur. Dikkat gelişimi için çok değerli veriler bulunur. Ancak çok hareketli çocuklar bu branşta mutlu olmayabilir. Eğitilebilirliğine, kontrollülüğüne bağlı olarak hareketli çocukların dikkat dağınıklığı ve motivasyonu için de kullanılabilen okçuluk iyi bir kontrol sistemine sahiptir.
ÇOCUKLAR SPORA NE ZAMAN BAŞLAMALI?
Peki, çocuklar spora ne zaman başlamalı? Necdet Döner bu konuda şu bilgileri veriyor: İster çocuk ister yetişkin olun sağlıklı bir vücuda sahip olmanın en önemli koşullarından biri spor yapmaktır. Kişi sporla ne kadar erken tanışırsa bunu hayatı boyunca sürdürmesi de o kadar kolay oluyor. Bireyde doğumdan itibaren 0-1 yaş aralığında refleksif hareketler dediğimiz istemsiz olarak yapılan hareketler görülür; 1-2 yaş aralığında emekleme, oturma, ayağa kalkma gibi ilkel hareketler görülür; 2-6 yaş aralığında temel hareketler dediğimiz hareketleri yapar. Dolayısıyla çocukların 4 yaşından itibaren spora başlaması uygundur. Ancak dikkat edilmesi gereken nokta çocukluk döneminde yapılan sporların oyuna dayalı olması gerekir. Çocuklar aşırı efor sarf edecekleri sporlardan uzak durmalıdır.
KÜÇÜK YAŞTA AĞIRLIK ÇALIŞMADAN UZAK DURULMALI
Döner, “14 yaşından önce çocukların ağırlıkla çalışmalarına izin verilmemeli” diyor. Döner, çocukların belli bir yaştan önce sadece ağırlık çalışmaları değil, halter, güreş, gibi ağır sporlardan da uzak durması gerektiğini görüşünde. Döner, “Çocuklar gelişim evresinde oldukları için kuvvet antrenmanlarına dayanıklı değiller” diyor.
Çocuklar hangi yaşta hangi sporları yapmalı?
- Jimnastik: 4-6 yaş
- Yüzme: 5-6 yaş
- Tenis: 7-8 yaş
- ·Basketbol: 9-10 yaş
- Voleybol: 10-12 yaş
- Hentbol: 10-12 yaş
- Atletizm: 10-16 yaş
20-30 YAŞ ARALIĞINDA HANGİ SPOR YAPILMALI?
20-30 yaş aralığında genelde bireylerin kas ve kemik gelişimini tamamlamıştır, bu yaşlarda kas ve kemikleri güçlendirmeye yönelik vücut geliştirme sporları önerilmektedir. Hemen hemen her yaş grubu bireylerin spor yapması gerekmektedir. Yapılan sporlarla beraber kas ve kemik gelişimi destekler ilerleyen yaş gruplarında yapılan sporlar kasları geliştirir.
BU İÇERİKLER DE İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR