Çocuğuna temel dini eğitimi layığıyla en hoş formda vermek isteyen muhafazakar ailelerin dua ve müddet ezberletme üzere öncelikli bahislerde nasıl bir yol izleyebileceğini sizler için derledik. Çocukluk devrinde kazandırılan dini bilgilerin daha kolay akılda kaldığı bir gerçektir. Pekala çocuklara dua ve mühletler nasıl ezberletilir? Çocuklara dini eğitim nasıl verilir? Çocuklara nasıl dua öğretilir? Sübhaneke duası nasıl kolay öğrenilir? Çocuklar için yemek duası nedir? Çocuklara öğretilebilecek kısa ve kolay dualar neler?
Muhafazakar bölümdeki ailelerin çocuk eğitiminde daha çok titizlik ve dikkat gösterdiği hususlardan birisi de din bilgileridir. Belirli bir düzeye geldikten sonra çocuklara ne kadar erken devirde temel dini bilgiler aşılanırsa o kadar düzgündür. Çocuğunun ilerleyen devirlerinde İslami bir hayat yaşaması ve Allah (c.c) yolunda ilerleyebilmesi için birtakım temel kavramları tanımlayabilmesi ile hayatına geçirilebilmesi gerekir. Kaideleri gereği çocuğunun eğitimi ile yakından ilgilenemeyen aileler, öğrenme kapasitesinin en açık olduğu 4 yaş kümesi civarında çocuklarını kursa, yaz okuluna ya da Kuran kursuna göndermek isteyebiliyor. İsteğe bağlı tercih edilebilecek bu yerlerde öğretilen temel dini bilgiler, yaş kümesine nazaran farklılık göstermektedir. Tıpkı anaokullarında olduğu üzere yeni gelen çocuklar öncelikle birinci sefer gireceği arkadaş ortamına ısındırılmalı, daha sonra kolay etaplarda eğitim verilmeye başlanmalıdır. Şayet çocuğunuza din eğitimini kendiniz vermek istiyorsanız işiniz çok daha basit! Zira ne olursa olsun çocuğunuzu en âlâ halde tanıyan sizsiniz. Hasebiyle nasıl daha kolay öğreneceğini de en uygun siz bilirsiniz. Aileler çocuklarını nasıl terbiye etmeli? Çocuklara dua nasıl ezberletilir? Çocuklara öğretilebilecek kısa ve kolay dualar…
ÇOCUKLARA DUALAR NASIL ÖĞRETİLİR? ÇOCUKLARA DUA EZBERLETME TEKNİKLERİ…
İlkokul periyodundaki çocuklardan daha küçük yaşa sahip olan çocuklarda ailelerin dua ve mühlet öğretmesi biraz daha güç bir durum olabilir. Hem çocukları sıkmadan hem de eğlenerek öğrenebilecekleri dua ezberleme teknikleri ile kısa ve kolay müddetler akılda kalıcı hale getirilebilir.
– KARŞILIKLI TEKRAR ETME YÖNTEMİ
Okuma yazma bilmeyen çocukların yalnızca dualarda değil genel bilgilerde de öğrenmesi biraz güç olduğu için bu evrede tekrarlama metodu ile öğretmek en yanlışsız yaklaşım olacaktır. Tekrarlayarak öğrenme formülünde çocuğun harfleri yanlış söylem etmemesi en değerli noktadır.
Tekrarların yavaş ve dikkatli bir biçimde ilerlemesi dikkat edilmesi gereken ikinci kıymetli noktadır. Yanlış söylemde doğrusu yapılarak düzeltilmelidir.
– DİNLEYEREK ÖĞRENME YÖNTEMİ
Eğitim veren kişinin tane tane ve sesli bir halde okuması ve öğrenecek çocuğun yani öğrencinin de dinlemesi ile öğrenme sağlanabilir. Dikkatli dinleme temel alınmalı, münasebetiyle dikkat dağıtan etkenler ortamdan uzak tutulmalıdır.
– YÜZÜNDEN BAKARAK ÖĞRENME YÖNTEMİ
Kuran-ı Kerim okumayı öğrenmiş çocuklarda uygulanabilecek sistemlerdendir. Ezberletilmesi istenilen mühletlerin yüzünden bakarak tekrar tekrar okunması ile öğrenme sağlanabilir. Dua ve müddetler böylece kavranabilir…
ÇOCUKLARA SÜBHANEKE DUASI NASIL EZBERLETİLİR?
Biz yetişkin kimselerin namaz kılarken birinci okuduğu müddetlerden biri olan Sübhaneke duası hem çok kolay hem de çok kısa olduğu için çocuklara çarçabuk öğretilebilir. Allah (c.c)’un Hz. Adem (a.s)’a şahsen kendisinin öğrettiği Sübhaneke duasını çocuğunuzun yaş kümesine uygun bir öğretme üslubu ile çarçabuk öğretebilirsiniz.
Kuran-ı Kerim okumayı bilen çocuklarda yüzünden bakarak öğretme tekniği ile ezberletme sağlayabilirken birden fazla olmak kaydı ile yalnızca dikkatli bir formda dinleyerek de öğrenmesini hızlandırabilirsiniz. Daha küçük yaş kümesine ise oyun biçiminde sevdirilmelidir.
4-6 YAŞ DEVRİNDE ÇOCUKLARA DİNİ EĞİTİM NASIL VERİLİR?
4-6 yaş kümesindeki çocuklara eğitim verirken taklit yolu denenebilir. Bunu gerçekleştirebileceğiniz tek yöntemde çocuğunuzun sizi ayna görevinde gördüğü gerçeğidir. Münasebetiyle ibadetlerinizi yaparken (dua, namaz, güzel davranışlar vb.) çocuğunuzun gözü önünde neden ve nasıl yaptığınızı anlatarak gerçekleştirmelisiniz.
Bu yaş kümesinde doğal ki ayrıntılara inip örneğin namazın rükunlarına kadar anlatarak bir bilgi verilmemeli genel manada namaz kılmak teşvik edilmelidir. İbadetin onlara kattığı hoşluklardan bahsedilmeli; kurallar, düsturlar üzerinde durulmamalıdır.
“Kimin bir çocuğu varsa onunla çocuklaşsın.” (Deylemî, III, 513) hadis-i şerifine bakacak olursak çocuklara evvel kendimizi sevdirmeliyiz.
ÇOCUKLARA DİNİ EĞİTİM NASIL VERİLİR? DİN EĞİTİMİNİN İNCELİKLERİ…
0-6 yaş aralığı çocuklarda taklit devri olarak isimlendirilir. Bu periyottaki ebeveynlerin çocukları için birer ayna görevini gördüğünü söylesek yanlış olmaz. Oturup kalkmayı, nerede konuşup nerede konuşmaması gerektiğini ve olaylar karşısında nasıl davranması gerektiği üzere halleri çocuk büyüklerinden görüp kendine örnek alır.
Bu periyotta çocuğa kazandırılan davranışlar, karakterinin gelişiminde çok büyük bir rol oynar. Birinci 6 yıl geçtikten sonraki ikinci 6 yıl ise talim periyodu olarak isimlendirilir. Yani çocuk ebeveyninden gördüklerini uygulamalı olarak denemeye başlar. Bu periyotta bittikten sonra tahkik dönemi başlar.
12 yaşından sonra çocuk öğrendiklerini kendi içinde sorgulamaya başlar. Tüm bu devirlerin temelinin atıldığı birinci 6 yıla pedagoglar, kişiliğin tabanını oluşturduğundan ötürü ‘altın çağ’ diyor.
Bu nedenle ebeveynler, karakter sahibi bir çocuk yetiştirmek için çocuğunda kusur bulduğu davranışı kendisinde yapmamalıdır. Kimi ebeveynler tam da bu noktada çok büyük kusurlar yapıyor. Allah Resulü bile ashabında bir eksiklik olduğu vakit yanılgıyı birinci evvel kendinde arıyorken ebeveynlerin direkt olarak çocukta kusur bulması çok yanlıştır.
Yaşadığını söyleyen ve söylediğini yaşayan Efendimiz (SAV)’in ümmeti olarak bizlere yakışan şey ‘hal’ lisanıyla çocuklara örnek olmaktır. Şayet davranışımızla çocuğumuza düzgün bir örnek olamıyorsak bir yerlerde kusur yapıyoruz demektir.
DİNİ EĞİTİMDE AİLELERİN ÇOCUKLARINA YAKLAŞIMI NASIL OLMALI?
İslami eğitimi çocuklarına aşılamak isteyen pek çok anne ve baba, çocuklarının ilerleyen vakitlerde ibadetlerini yerine getirirken zorlanmamaları için küçük yaşlarda ‘Dini eğitim’ veren bir okula gönderir.
Orada verilen müddet ezberleri, ilahiler, elif-ba okumaları ve şeklen gösterilen namaz eğitimini çocuklar kavramışsa anne ve babaların içi biraz olsun rahattır.
Ancak, burada atlanılan değerli bir nokta var ki o da, bu süreçlerin ‘dini eğitimin kendisinin değil, kesimlerinin verilmiş olmasıdır.’ Tüm bunların dışında dinin, Efendimiz’in (SAV)’in tarifiyle yarısını içine alan ‘güzel ahlak’, yani paylaşma, dürüstlük, cömertlik, yumuşaklık, affetmek üzere hoş huylar da öğretilmelidir.
Evde ya da öbür bir yerde çocuklara verilen dini eğitim, sadece biçim üzerinden verilmeyip, verilen kavramların her birinin içindeki hoş his ve faziletlerden de bahsedilmelidir.
Bu nedenle çocukta benimsenmesi istenen şeyi, birinci evvel kalbine ısındırmak gerekir. Örneğin, çocuk Kuran-ı Kerimi öğrenecekse birinci olarak Kuran-ı Kerim’in ahlakı öğretilmelidir. Bu noktada ‘içi dolu’ bir din eğitimi vermek isteyen ebeveynler, şu üç ana ögeye dikkat ederek çocuklarına bu yolda rehber olabilmelidir.
1- Yaratıcı tasavvuru ve inancı
2- Ahlaki donanım
3- İbadetler
(Bu iki kısım Korkutarak değil Sevdirerek Din Eğitimi kitabından derlenmiştir.)
ÇOCUKLARA ÖĞRETİLEBİLECEK KISA VE KOLAY DUALAR
– ÇOCUKLAR İÇİN YEMEK DUASI (TÜRKÇE)
Yemeğimi yemeden
El açtım Allahım sana
Akıl fikir doğruluk
Yeterli huylar ver bana
Yemezsem büyüyemem
Okuluma gidemem
Çabuk çabuk yiyelim
Yemeğimizi bitirelim
Bizi yaratan Allah`a
Her vakit dua edelim…
+7 YAŞ KÜMESİNE ÖĞRETİLEBİLECEK YEMEK DUASI (ARAPÇA)
Eûzü billahi mine’ş-şeytâni’r-racîm, Bismillâhirrahmânirrahıym. El hamdü lillâhillezî et’amenâ ve sekânâ ve cealenâ minel müslimiyn, ni’meti-celîlullâh, rahmeti Halîlullah, şefaat yâ Rasûlallâh.
– ÇOCUKLAR İÇİN UYKU DUASI
ARAPÇASI: “Bismikellahümmme emütü ve ehya”
ANLAMI: Allah’ım senin isminle uyur, senin isminle uyanırım.
DAHA KÜÇÜK YAŞTAKİ ÇOCUKLAR İÇİN UYKU DUASI
Yattım Allah uyut beni
İmanımla büyüt beni
Hayırlıca kaldır beni
Nur içine koldur beni
Kaza ve belalardan
Çeşitli afetlerden
Kötülerden, kötülükten
Güzel Rabb’im koru beni.
– KORKAN ÇOCUKLAR İÇİN KISA VE KOLAY DUA:
Allahım! Sen her şeyi gören ve işitensin.
Beni korktuğum şeylerden koru.
Sen içimdeki dehşetleri al ve bana huzur ver
Âmin.
