Göğüs kanseri, dünyada bayanlarda en sık görülen kanser. Vefata yol açan kanserler ortasında ikinci sırada olan göğüs kanseri bilhassa Batı toplumlarında (AB ülkeleri, ABD) yaklaşık her 8 bayandan birinde görülüyor. “Meme kanserinden korunmak açısından; zayıf olmak, spor yapmak, gereksiz ve uzun vadeli hormon ilaçları kullanmamak, daha pak bir etrafta bulunmaya çalışmak ve gerilimi mümkün olduğu kadar denetim altında tutmak çok önemlidir” diyen Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Abut Kebudi, göğüs kanserini ve tedavi sürecindeki yenilikleri anlattı.
Göğüs kanseri, en sık 40-49 yaşları ortasında görülmekle birlikte, daha genç ve daha yaşlı jenerasyonda da bu teşhis konabilmektedir. Göğüs kanseri nedenleri ortasında genetik ve ailesel faktörler yaklaşık yüzde 5-15 oranında tesirli olabilmekte, büyük çoğunluğunda neden tam olarak bilinmese de yaş, etraf faktörleri, radyasyon, beslenme, hormonal faktörler değerli rol oynamaktadır. Göğüs kanserinden korunmak açısından zayıf olmak, spor yapmak, gereksiz ve uzun müddetli hormon ilaçları kullanmamak, daha pak bir etrafta bulunmaya çalışmak ve gerilimi mümkün olduğu kadar denetim altında tutmak çok kıymetlidir. Ayrıyeten ayda bir kendi kendine yapılan muayene, risk durumuna uygun sıklıkta göğüs muayenesi için bu bahiste uzman olan bir doktora başvurmak ve bu bahiste yapılan yayınları takip etmek de çok kıymetlidir. Amaç, her ne kadar bu hastalığa yakalanmamak olsa da, erken safhada konacak bir teşhis ile daha az tedavi ile çok âlâ sonuçlar almak mümkündür.
Bugünün çağdaş tıbbında göğüs kanseri ile gayrette değerli noktalar:
- Risk kümelerini belirlemek
- Önlenebilir risk faktörlerini ortadan kaldırmak
- Hastalık gelişirse en erken yakalamak
- Mümkünse hayat kalitesini bozmadan en az tedaviyi uygulamak
- Organını kaybetmeden tedavi etmek
- Mümkün olan en uzun sağ kalımı elde etmek
- Erken teşhis için Dünya Sıhhat Örgütü’nün önerdiği tarama programına uymak
- 20’li yaşlardan itibaren kendi kendine muayene yapmak
- 20-39 yaş ortası 3 yılda bir, 40 yaşından itibaren de yılda bir olmak üzere nizamlı hekim denetimine gitmek
- 40 yaşından itibaren risk durumuna nazaran yılda yahut 2 yılda bir düzenli mamografi yaptırmak
“Meme gözetici cerrahi” gündemde!
Evvelden göğüs kanseri tanısı konduğu vakit göğüs ve koltuk altı tam alınmaktaydı. Artık bu ameliyat özel durumlarda (memede yaygın tümör, küçültülemeyen büyük tümör, hasta tercihi vs.) tercih edilmektedir. Daha sonraları anlaşıldı ki; tüm memeyi almanın hastanın ömrüne yararı olmadığı üzere makus kozmetik bir sonuca da yol açmaktadır. Böylelikle göğsün kısmen alındığı“Meme Hami Cerrahi” gündeme gelmiştir. Bir kademe sonrası da “Onkoplastik Göğüs Cerrahisi”dir. Burada göğüsteki tümör büyük de olsa memeyi kaybetmeden uygun plastik formüllerle yapılan ve göğsün biçimini mümkün olduğu kadar en düzgün formda koruyabilen ameliyatlar kelam mevzusudur.
Silikon implantlar sayesinde düzgün hissetmek mümkün
Ayrıyeten, memeyi eksiksiz almamız gereken durumlarda da, mümkünse göğsün cildini koruyup içini boşalttığımız ve yerine uygun silikon implant yerleştirdiğimiz ve böylece çok güzel bir kozmetik sonuç alabildiğimiz bir ameliyatı (Subkutan Mastektomi) tercih etmeye çalışıyoruz. Bu ameliyat, riskli bayanlarda kanser gelişmeden de gözetici olarak yapılabilmektedir. Buna örnek olarak, Angelina Jolie’yi verebiliriz.
Koltuk altı cerrahisinde önemli gelişmeler var
Koltuk altı cerrahisinde de önemli gelişmeler vardır. Geçmişte, her göğüs kanseri ameliyatında tüm koltuk altı lenf dokusu çıkartılmaktaydı ve buna radyoterapi de eklendiğinde 5 bayandan birinde makûs sonuçlara yol açan kolda şişmeye sebep olabilmekteydi (lenfödem). Günümüz göğüs cerrahisinde ise, artık koltuk altı dokusu örneklenmekte ve gerek varsa cerrahi müdahale yapılmakta yahut bölgesel tedavi yalnızca radyoterapiye bırakılabilmektedir. Hastalığın muhakkak bir kademeyi geçtiği, lakin şimdi metastaz yapmış olmadığı hastalarda da ameliyat öncesi kemoterapi uygulanmakta ve hastalık geriletilerek üstteki tedavilerden uygun olanı yapılmaktadır.
Çağdaş göğüs kanseri tedavisinde amaç
* Hastalığı önlemeye çalışmak
* Hastalık önlenememişse en erken yakalamaya çalışmak
* En az tedavi ile mümkün olan en düzgün kozmetik sonuçla ve en âlâ ömür beklentisiyle hastamızı tedavi etmektir.