Boşanma sürecinin hem yetişkinler hem de kaç yaşında olursa olsun çocuklar için kolay olduğu söylenemez. Hayati krizlerden biri olan boşanma süreci, çiftlerin hayatına yeni bir yol çizmesinin yanı sıra çocuklar için de toplumsal ve duygusal yaşantılarında değerli bir rol oynuyor.
Pekala ya çocuk Ergenlik dönemi özellikleri, çocukların anne babalarının boşanma kararlarına verdikleri yansıyı aslında bir manada hafifletebiliyor. Zira asıl sıkıntı kendileri ve akranları bu evrede. Fakat anlık değişime reaksiyonun, erken periyotta (küçük yaşlar) kurulan
Ergenlik devrindeki çocuklara boşanma kararı nasıl açıklanmalı?
- Öncelikle bu yaşlar, ağır imtihan periyodu ile geçiyor. Bu nedenle ev içi gerginliğin yaşanmamasına çaba gösterilmeli ve yeni durumla ilgili açıklamalar mümkünse yeni okul devri başlamadan ya da okul bitimindeki yaz aylarında yapılmalı. Açıklamanın bu vakitlerde yapılması çocuğun okul muvaffakiyetinin etkilenmemesi ismine fonksiyonel olacaktır. Çocuğunuzun kendisini boşlukta ve yalnız hissetmemesi için, rutin yaşayışına; arkadaşları ile programlarına, anneanne/babaanne yazlığına gitmeye (zaten her yaz gidiyorsa) devam etmesi değerli. Bunun üzere etkinliklerle çocuğun normal hayatına devam etmesi sağlanmalı.
- Eşiniz ile mümkün olduğu kadar ortak bir konuşma içeriği belirlemeli ve boşanma sonrası sisteminizi kurduktan sonra (kim nerede yaşayacak, çocuk kiminle kalacak, öbür ebeveynini ne sıklıkla görecek gibi) anne-baba olarak durumu çocuğunuza açıklamalısınız.
- Boşanma kavramı en kolay tabirlerle ve somut örneklerle açıklanmalı. Büyüdüğünü düşünerek, özelinizi anlatmamalısınız. ‘Artık birbirimiz sevmiyoruz’, ‘Kendi hayatlarımızı yaşamak istiyoruz’, ‘Başka birinden etkilendiğimi itiraf etmem gerekiyor’ ve bunun üzere jenerik cümlelerden vazgeçin. Kaç yaşında ve ne kadar zeki olursa olsun, o sizin çocuğunuz ve anne babasının mahremine dahil olmama hakkında sahip. Açıklamanız yalnızca kararınız ('Boşanıyoruz, bu türlü gerekiyor' üzere kolay ve içinde ‘bizim özelimiz’ bildirisini barındıran) ve alacağınız aksiyondan (‘Taşınıyorum ve seni haftada 3 gün göreceğim; istersen tabi?’ gibi) ibaret olmalı. Mahreminizi koruma etmeniz, çocuk için (tepki verse ve nedenini anlamak için çırpınsa dahi) aslında hala anne-baba istikrarının korunduğu hissiyatını yaşamasını ve kendini inançta hissetmesini sağlar.
- Konuşma müddetince anne ve babanın tıpkı oranda konuşuyor olması kıymetli; ebeveynlerden birinin terk edildiği hissi uyandırılmamalı.
- Onunla ilgili kararların tekrar anne-baba olarak sizin tarafınızdan alınmaya devam edeceğini çocuğunuza açıklamalısınız.
- Konuşma yapıldıktan en fazla 1-2 hafta sonra evlerin ayrılması ülkü olanıdır. Bu süreçte çocuk cevap aradığı soruları sıklıkla lisana getirebilir böylece.
- Yaşları prestiji ile çok tepkisiz (‘Ne yaparsanız yapın!’gibi) ya da çok tepkili olabilirler (‘Rezil olacağım, beni sevmiyorsunuz, hayat çok zor’ gibi). Durumu normalize edebilmeniz için itidalli, genel düzeninizden, kurallarınızdan ödün vermeyen bir duruş sergilemeniz yararlı olabilir.Çocuğunuzun davranış ve telaffuzları ile baş edemiyorsanız bir uzmandan destek alabilirsiniz.
- Sizin için sıkıntı bir periyot olsa bile, bitkin, yorgun, melankolik duruş ve ağlama, arkadaşlarınıza eşiniz hakkında makûs konuşma üzere süreçleri çocuğunuzun önünde yaşamamanız önemli! Hem sizin için endişelenmemesi hem de öbür ebeveyni suçlamaması için bu gerekli.
- Diğer ebeveyni suçlaması ve sizin yanınızda yer alması birinci başta size uygun gelse de, vakit içinde çocuğunuz kendini yalnız ve hatalı hissedebilir. Bu, sizi daha çok üzebilir.
- Hangi yaşta olursa olsun çocuklara ayrılık kararınız ile ilgili detaylı bilgi vermekten kaçının. Bunun sizin özeliniz olduğunu unutmayın. Erişkin olduklarında dilerseniz ve dilerlerse onlara açıklama yapabilirsiniz.
Araştırmalar çocukların uygunluğu için bir ortada kalmanın çok az işe yaradığını gösteriyor. Sizler en keyifli ve huzurlu hissettiğiniz şartlarda yaşamak için tertibinizi kurmakta kendinizi rahat hissedin. Çocuklarınızın düzgünlüğünü birinci plana koyduğunuz takdirde sıkıntı da olsa süreç şüphesiz kendi kendini onararak tamamlanacaktır. Ayrılma ve boşanma tek başına çocuklara ziyan vermez. Unutmayın.
Not: Üstte belirtilmiş olan teklifler eşlerden birinin/her ikisinin rastgele bir ruhsal tedavi veya türel sürece dahil olmadığı durumlar için genel çizgiler doğrultusunda hazırlanmıştır. Muhtemel öteki durumlar dahilinde bir uzmandan yardım alarak süreci başlatmak ve yürütmek gerekir.
