Kuru öksürük, baş ağrısı, yüksek ateş, yorgunluk, burun akıntısı, kas ağrıları… Sonbaharın gelmesiyle birlikte pek çoğumuz gribin yol açtığı bu cins problemlerle baş etmek zorunda kalıyor, hatta yorgan döşek bile yatabiliyoruz. Üstelik pek çoğumuzun “Nasıl olsa birkaç günde geçer” niyetiyle tabibe bile başvurma muhtaçlığı hissetmediği grip, bilhassa çocuklarda ve kronik hastalığı olanlarda; bronşit, sinüzit, kulak enfeksiyonu ile zatürre üzere komplikasyonlara yol açabiliyor, hatta ölümcül bile olabiliyor. Aslında kimi kolay önlemlerle hastalığa yakalanmamak yahut yakalanırsak süratle ve daha hafif sıkıntılarla atlatmak elimizde. İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Hasret Durmuş gripten korunmanın yollarını anlattı, kıymetli tekliflerde bulundu.
1. Ellerinizi ovalayarak sabunlayın
Teneffüs yolu virüsleri temas ve havada asılı kalan damlacıklar aracılığıyla bulaşıyorlar. Bu nedenle bilhassa toplu taşıma üzere kalabalık ortamlarda bulunduktan yahut tokalaştıktan sonra ve yemeklerden evvel ellerinizi kesinlikle 1-2 dakika mühletle ovalayarak sabunlamanız çok değerli.
2. Ortamı saat başı 10-15 dakika havalandırın
İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Hasret Durmuş kapalı, kalabalık ve çok sıcak ortamlardan mümkün olduğunca kaçınmanız gerektiğine dikkat çekerek şunları söylüyor: “İmkan varsa bulunduğunuz ortamı saat başı 10-15 dakika havalandırın yahut açık havaya çıkın. Kalorifer ve ısıtıcılardan ötürü oda havası kuruduğu için odayı yüzde 40-50 oranında nemli tutacak önlemler alın. Örneğin nem aletlerinden yahut kapalı yer bitkilerinden faydalanabilirsiniz. Bunların yanı sıra çamaşır asmak yahut radyatör üstünde su bulundurmak da odanızı nemlendirmeye katkı sağlayacaktır.”
3. Ofislerdeki ortak gereçleri günlük olarak dezenfekte edin.
İşyerinde klavye, kalem ve zımba üzere ofis gereçlerini ortak kullanmamaya ihtimam gösterin. Ayrıyeten telefon ve kapı kolları üzere ortak kullanılan materyalleri günde bir sefer dezenfektan ile silmenizde de fayda var. Tıpkı formda meskende de havlu, çatal ve tabak üzere eşyaları ortak kullanmaktan kaçının.
4. Dört yapraklı yonca modeli beslenin
Dört yapraklı yonca modelindeki üzere, her çeşit besin kümesinden kâfi ve istikrarlı beslenmek bağışıklık sistemimizi besleyecektir. Yapraklardaki besin grupları
1- Süt ve süt ürünleri
2- Et, yumurta, baklagil üzere protein kaynakları
3- Zerzevat, meyve üzere vitamin/ mineral kaynakları
4- Tahıllar üzere karbonhidrat ve B vitamini kaynaklarıdır.
Tüm besin kümelerini istikrarlı bir halde ve yaşınıza uygun olarak tüketin. Kahvaltı başta olmak üzere, öğün nizamını aksatmayın. “Öğünleriniz renkli meyve ve sebzelerden varlıklı olursa, antioksidan ile vitamin oranı da güçlü olur” diyen İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Hasret Durmuş, kelamlarına şöyle devam ediyor: “Sebze ile meyvelerin mevsime has olmasına da dikkat. Zira tabiat o mevsimde muhtaçlığımız olan vitamin ve mineralleri onlara yüklemiştir. Örneğin bu mevsimde portakal, greyfurt, nar ile elma üzere meyveler C vitamini tarafından zenginler.
Beslenmede bağışıklık hücrelerimizin yapı taşlarını oluşturan protein yetersiz alınırsa enfeksiyonlara yatkınlık oluşuyor. Bu yüzden haftada en az 2 öğün balık yemeye itina gösterin. Öbür öğünlerde de hayvansal protein (et) ve bitkisel proteinleri (baklagiller, tahıllar) istikrarlı tüketin.Ayrıca paketli hazır, bol tuzlu, bol şekerli besinler ve gazlı içeceklerin toksinlerini bedenden temizlemeye çalışmak bağışıklığınızı zayıflatacaktır. Hasebiyle bu cins besin ve içeceklerden kaçınmanız çok değerli.”
5. En az 7 saat uyuyun
Güçlü bir bağışıklık sistemi için günde 7 saat ve üzerinde uyumanız çok değerli. Hafta sonları dahil uyku nizamına sadık kalın ve alkol, kafein ile geç yemek yeme üzere uyku kalitenizi etkileyecek faktörlerden sakının.
6. Kansızlık probleminiz varsa dikkat!
Kanımız bedenimizin her yerine oksijen ve besin taşımak için yaşamsal bir fonksiyona sahip. “Sebebi ne olursa olsun, kansızlığınız varsa enfeksiyonlara yatkın hale gelirsiniz” ikazında bulunan İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Hasret Durmuş, “Kansızlığın en sık görülen nedenleri ise demir, folik asit ve B12 eksikliği oluyor. Bilhassa menopoz öncesindeki bayanların, çoklu ilaç kullananların, kronik sistemik hastalığı olanların yılda bir sefer bu pahalara baktırmayı ihmal etmemeleri gerekiyor”
7. Yanı başınızda su bulundurun
Gripten korunmak için günde en az 2 litre su tüketmelisiniz. Masa başında çalışıyorsanız, yanı başınızda rahatlıkla görebileceğiniz bir yere 1-2 litre su koymanızda yarar var. Böylece her görüşünüzde size su içmenizi hatırlatır. İdrar ve dışkı, bedende oluşan yahut dışardan alınan toksinleri atmanın tek yolu olduğu için bol su kabızlığı da önleyerek bağırsak sisteminizin paklığını de kolaylaştıracaktır.
8. Günlük antrenmanlarınızı ihmal etmeyin, en azından yürüyüş yapın
Hareketsizlik bir yandan kan deveranının dayanıklılığını ve güç metabolizmasını bozarken bir yandan da dolaylı olarak obeziteye ve kabızlığa yol açarak bağışıklık sistemini zayıflatıyor. Günde en az 7500 adım üzerinde adım atmaya itina gösterin. Bunun yanı sıra mümkünse haftada 2 sefer 45 dakika yürüyüş, fitness ile koşu üzere kondisyon artırıcı antrenmanlara vakit ayırın.
9. Grip aşısı olun
Virüse karşı korunmak ve hastalığın yayılmasını önlemek için en tesirli yollardan biri, grip aşısı yaptırmak. Bilhassa gün içinde çok sayıda şahısla temas edenler, meskeninde bebek ya da bağışıklığı zayıf hastası olanlar, hastalarla temas eden meslek kümeleri, astım, diyabet, kalp ile böbrek hastalığı üzere bağışıklığı düşük olan bireylerin ekim-kasım aylarında grip aşısı olmaları öneriliyor. Dr. Hasret Durmuş toplumdaki yaygın inanışın tersine aşı cansız virüs içerdiği için sizi hasta etmediğini hatırlatarak “Aşının koruyuculuğu 2 haftada oluşuyor ve yüzde 100 korumasa da gribi en azından hafif geçirmenizi sağlıyor” diyor.
10. Hayatınızdaki gerilimi azaltmak için keyif alacağınız hobiler edinin
Sonbaharla birlikte pek çok nedenden ötürü depresyona eğilim artıyor. Siz stresliyseniz bedeniniz da en küçük hücresine kadar gerilimli oluyor. Gerilimden etkilenen uyku, beslenme ve akabinde da bağışıklık sistemi tıpkı domino taşları üzere düşmeye başlıyor. Bunun sonucunda da gribe yakalanma riski yükseliyor. Bu nedenle gerilim atacak uğraşlar ve hoşlanacağınız faaliyetler keşfedin, haftada 1-2 defa mesken ve iş ortamından uzaklaşmaya itina gösterin.
