Bilhassa bayanların en çok şikayetçi olduğu hassas bağırsak sendromunun nedenleri, belirtileri ve tedavi usulleri ile ilgili tüm merak ettiklerinizi Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. İrfan Koruk’tan sizler için öğrendik.
Hassas bağırsak sendromu çoklukla gerilimin tetiklediği bir hastalıktır. Gerilim devrinde temel faktör; bedeni gerilimin tesirlerinden korumak maksadıyla refleks olarak salgılanan başta adrenalin, steroid (kortizon) hormonlarıdır. Bu hormonlar, kalp suratını artırarak çarpıntıya sebep olduğu üzere, midede asit salgısını artırarak yanma ve ağrılara, bağırsaklarda hareket artışı ve kasılmayı tetikleyerek şikayetlere yol açar.
Stres altındaki şahıslarda daha sık görülüyor!
Gerilim altındaki bireylerde daha sık görülen hassas bağırsak sendromu ömür kalitesini epeyce düşürüyor.
Bilhassa hassas, mükemmeliyetçi, takıntılı, bağımlı ve narsistik tipteki kimselerde daha fazla görülen huzursuz bağırsak sendromu, yaşanan ayrılıklar ve travmalardan duyulan ıstırap ve etrafındaki insanlara karşı fazlaca hassas ve kırılgan insanlarda bağırsak rahatsızlıkları daha sık rastlanıyor. Hastalığa anksiyete, depresyon, uykusuzluk üzere durumlar sıkça eşlik ediyor. Gerilimle birlikte esasen tabanda yatan bir hastalık kelam konusu ise bu aşikar hale geliyor ve kendini ön plana çıkarıyor. Temel handikap da bu.
Huzursuz bağırsak sendromu nasıl oluşur?
Beyin ve bağırsaklar ortasında bir ağ var. Her iki organ birbirlerine hudut aracılığı ile çeşitli ikazlar gönderiyorlar. Gelen ikazlar uygun biçimde karşılığını bulamadığı vakit bağırsaktaki kasılma ve gevşeme hareketleri koordineli gitmediği için ishal, kabızlık, şişkinlik, ağır gaz ve karın ağrıları üzere bulgular ortaya çıkıyor.
Tedavisi imkansız değil!
Huzursuz bağırsak sendromunda hasta ve doktor ortasındaki hakikat bağ şikayetlerin ömür uzunluğu denetim altında tutmasını sağlıyor.
Hassas bağırsak sendromu uzun vadede baş etmeniz gereken kronik bir durum. En çok karşılaştığımız temel soru ise “Evet, sorun var lakin bu ne vakit bitecek?”
Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. İrfan Koruk, bu hastalığın hayatımızdan büsbütün çıkmayacağını, tedavilerin de mucize yaratmayacağını belirtiyor. Lakin açıklamlarına nazaran beslenme ve hayat tarzınızı değiştirerek şikayetlerinizi 10'luk puan sistemi üzerinden düşünürsek, 10 üzerinden 3-4 puanlık düzeylere düşürmek, âlâ olduğunuz mühlet 1 hafta ise, bunu 1 aya çıkarabilmeniz mümkün.
Huzursuz bağırsak sendromu nasıl teşhis edilir?
Prof. Dr. İrfan Koruk'un açıklamalarına nazaran her şişkinliği yahut kabızlığı olan hasta kolonoskopi adayı değil. Bu manada huzursuz bağırsak sendromu teşhisinin konulabilmesi için hastanın diğer bir sorunu olup olmadığının belirlenmesi gerekiyor.
Tedavi için hayat şeklini düzenlemek şart!
Huzursuz bağırsak sendromu tedavisinin birinci ayağını ömür üslubunu tekrar düzenleme oluşturuyor. Prof. Dr. İrfan Koruk Huzursuz bağırsak sendromu tedavisi ile ilgili sorularımıza şu biçimde karşılık veriyor:
“Huzursuz bağırsak sendromu tedavisinde kolay kan testlerinde, böbrek-karaciğer işlevleri, tiroit testleri yahut kan sayımı olağansa o vakit hayat şekli ve beslenme düzenlemeleri yapıyoruz.
Süratli yemek yemek, yerken konuşmak ve az çiğnemek şişkinliği ve karın ağrısını kıymetli ölçüde etkilediği için yeme alışkanlığı birinci müdahalemiz oluyor.
Kepek tüketimi, bilhassa kabızlığı olan hastalarda, bu noktada kıymetli tavsiyelerimizden birini oluşturuyor. Kepeğin, kabızlığı olan hastalarda birinci hafta bir tatlı kaşığı daha sonra bir yemek kaşığı olmak üzere küçük bir kase yoğurda karıştırılarak tüketmelerini tavsiye ediyoruz.
Fazla ölçüde lif tüketilmesi bağırsak hareketlerinde huzursuzluk yaratabilir. Lif oranının kademeli olarak artırılması ve kâfi oranda sıvı tüketilmesi gerekiyor.
Huzursuz bağırsak sendromu yaşayan şahıslarda kafein, alkol ve sigara tüketimini minimuma indirilmesi, lifli besinlerin ön plana çıkartılması gerekiyor.
Irritabl Bağırsak Sendromlu (IBS) birçok birey laktoz intoleransı şikayetinden yakınır. Buna ek olarak, kimi bireylerde sütün içeriğindeki protein ve şeker de ishale sebep olabilir. Bu yüzden belirtileri azaltmak için laktozsuz eseri tüketilmesi ya da IBS semptomlarını denetim altına almak için şayet külfet yaratıyorsa süt ve süt eserlerini beslenmenizde sınırlandırmanız gerekiyor.
Her bir bireyin sindirim sisteminin ve semptomları tetikleyen besinlerin farklı olacağını hatırlamakta da yarar var. Birtakım besinleri çarçabuk tolere edebilirken, kimileri semptomlarını şiddetlendirebilir. Bu yüzden bedeninizi tanımanız ve hangi besinlerin sizi rahatsız hissettirdiğini fark edip ona nazaran düzenlemeniz son derece değerlidir. Hayat biçimi sedanter olan beşerler uzun saatler boyunca hareket etmeden yaşayabiliyorlar. Teknolojinin ilerlemesiyle birlikte bir çok insanı tesiri altına almış bulunmakta. Hareketsiz bir hayat doğal olarak sindirim siteminin de bozulmasına sebep oluyor. Günde 30 dakika yürüyüşü kesinlikle alışkanlık haline getirilmeli. Sistemli antrenman yapmak gerilimle başa çıkmaya yardımcı olur. Böylelikle gerilimin tetiklediği belirtilerde azalma görülür. Sorun, ömür biçimi değişiklikleri ve beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi ile denetim altına alınabiliyor. Hastalar, ömür şekillerini ve gerilimlerini yöneterek semptomlarını denetim edebilirler. kilo kaybı, ishal, gaz çıkarma yahut dışkılama ile geçmeyen karın ağrısı Bilhassa beden yükünde %7 ile %10’nundan daha fazlasını kaybettiren, diyet yapmaksızın, istemsiz bir halde kilo kaybı, açıklanamayan kusma, yutma zorluğu, kronik süreçte devam eden bir kansızlığı ve ailede genç yaşta ortaya çıkan bağırsak kanseri kıssası varsa o vakit daha ayrıntılı incelemek gerekir. Bu şikayetlerin altında kronik ve organik bir ekip hastalıklar olabileceği için bu hastalarda ileri incelemelere ve teşhis sonrası uygun tedaviye gereksinim
