Çabucak çabucak hepimiz, hayatımızın bir periyodunda uykusuzluk çekmişizdir. Pekala, kaçımız bunun nedenini merak etti? Diyetisyen Emre Uzun “Rahat bir sindirim rahat bir uyku getirir” diyor.
Uykusuzluk günümüzde insanların hayat kalitesini direkt etkileyen bir eksiklik. Yapılan araştırmalara nazaran, günümüzde her 10 Amerikalı'dan biri kronik uykusuzluk çekiyor ve bu da her yıl en az 30 milyon Amerikalı uykusuzluğa karşı çaba veriyor demek. Durum Türkiye için de pek farklı değil. Geçen yıl yayınlanan bir habere nazaran oran da birebir: Her 10 vatandaştan biri kronik uykusuzluk çekiyor ve bu da nüfusumuzun 8 milyonu uykusuz manasına geliyor. Üstelik bu sayı her geçen gün artıyor da… Üstelik artık yalnızca gerilimden, fazla mesaiden, yaşadığımız tansiyondan, çayı yahut kahveyi fazla kaçırdığımızdan değil, sindirim sistemimizin işleyişi yüzünden de uyuyamıyoruz. Yani sav o ki, bizi artık bir de hazımsızlık uyutmuyor! Pekala o nasıl oluyor?
Diyetisyen Emre Uzun, evvel “sindirim sistemine farklı bir gözle bakmak gerektiğini” söylüyor. “Bu sistem ağızda başlar ve anüste sona erer. Vazifesi iyiyi emmek kötüyü ıskartaya ayırmaktır. Sindirim; organlar ve salgı bezleri bütünüdür. Münasebetiyle uykusuzluğunuza sebep sindirim sisteminiz ya da hazımsızlıksa, tüm sindirim sisteminizi zirveden tırnağa gözden geçirmekte yarar var” diyor.
Ağız ve diş temizliğinizi yapmadan yatağa yatmayın
Pak bir ağızla yatağa girmek derin bir uykunun anahtarı. Elhasıl dişler fırçalanacak! Bu, nefesinizin kokmasını da önler, dişlerinizin çürümesini de… Hatta diş etlerinizin sıhhati bile buna bağlı. Pak bir ağız ayrıyeten bakteriden uzak soluk borusu, pak akciğerler, pak bir sirkülasyon sistemi, münasebetiyle başta beyin olmak üzere tüm organlarda dolaşan pak kan demek! Deliksiz uyku için kâfi bir sebep sayılmaz mı? Bu ortada, diş gıcırdatmak, çeneyi kasmak, gece uykusundan baş ağrısı yahut yüksek tansiyonla uyanmak bir şeylerin yolunda gitmediğine işarettir!
Yemek borusu ve mide: Pek çok insan mide yanmasından, ekşimesinden şikâyet eder. Bu, birebir vakitte uykunuzdan çalan bir durumdur. Mide sıvısının ağır hareketi, yemek borusu ağzındaki kapağın tam kapanmaması, mide sıvısının olağandan daha asitli olması vb. bu yanma yahut ekşimenin sebebidir.
Boş mideyle yatağa gitmek kadar dolu mideyle uyumaya kalkmak da sebepler ortasındadır. Zira beslenmek, doymak reflekssel bir harekettir ve siz ağzınıza birinci lokmalarınızı alır almaz sindirmenize yarayan salgılar devreye girer.
Dolu mideyle yatmak şu manaya gelir: Vücut o yiyecekleri sindirmeye çalışır, mide öz suları, tükürük bezleri dahil tüm salgılarını çalıştırır lakin bunlar siz uyuduğunuz için salgılandıkları yemek borusu üzerinde masraf gelirler. Yutkunup, su içip asitli yapılarını temizleyemezsiniz. Hele ki yatar durumdaysanız, öksürük nöbetlerine yakalanabilirsiniz. Sizi öksürten de tükürük salgılarının fazla çalışmasıdır. Bedeniniz toksinlere, virüslere, bakterilere karşı tükürük bezlerinizi çalıştırır ve bu “zararlı” oluşumları tükürük içine hapseder. Sigara içmek, besin alerjisi, çevresel alerji, viral ya da bakteriyel enfeksiyonlar da tükürük salgısını artırır. Ve sizin horlamanıza, ağzınızdan su akmasına sebep olur. İşte kalitesiz bir uyku sebebi daha…
İnce ve kalın bağırsaklar: Sindirimin bağırsaklardaki kısmı da uyku ile ilgilidir. İshal ya da kabızlık yaşadığınız günleri hatırlayın….
Alerjik tepkiler: Birçok insan, yedikleri çabucak her şeye karşı alerjik reaksiyon gösterir. Bu da sızıntılı bağırsak sendromuna işaret eder. Günümüzde bu kederden muzdarip milyonlarca insan olduğu iddia edilmektedir. Ve elbette hepsi de uykusuzluk çeker.
Diğer sebepler: Beslenme yetersizlikleri, ilaç ve alkol kullanımı, bağırsak parazitlerinin varlığı vb. nedenler de sindirimde daha fazla hassasiyet ve daha fazla bağışıklık sistemi yansıması manasına gelir. Bağırsaklarda iltihaplanma artar, bağırsak sıhhati da bozulur. Alışılmış uyku nizamı de altüst olur.
Karaciğer: Karaciğerimiz, bütün sindirim sistemimizin tahminen de en fazla yorulan organı zira yalnızca sindirimi sağlamakla yetinmiyor çevresel atıklara, zehirlere, ağır metallere, yaşadığınız çağı gerilimine, hava kirliliğine karşı da bedeni savunuyor. Bu yorgun savaşçının çabucak hiç dinlenmemesi de uyku kalitesini bozan faktörlerden biri elbette…”
Sindirim kaynaklı uykusuzluğa karşı alınacak önlemler
Diyetisyen Emre Uzun, “Alınacak tedbirler kolay: Akşam muhakkak bir saatten sona bir şey yemeyeceksiniz. Kahve, çay, asitli ve şekerli kutu içecekler üzere uyarıcı içecekler içmeyeceksiniz. Uyuduğunuz oda ışıklara, yola, gürültüye bakmayacak. Kefir, süt, ayran dışında kediotu, ıhlamur, melisa, papatya, anason üzere hudutları gevşettiği, uyku verdiği bilinen bitki çayları da içebilirsiniz” diyor.
