İnfluenza kış mevsiminde kendini sıkça gösteriyor. Vakit içinde influenzaya sebep olan influenza A ve B tiplerinde meydana gelen yapısal değişikliklerden ötürü, her yıl insan bedeni yeni bir virüsle karşılaşıyormuş üzere tekrar gribe yakalanabiliyor. İnfluenza virüsleri, insanlarda ve hayvanlarda bulaşıcı hastalıklara neden olabiliyor. Sebep olduğu grip hastalığı ile hem mevsimsel salgınlara hem de pandemilere yol açabiliyor. İnfluenzanın değerli bir teneffüs yolu enfeksiyonu olduğunun unutulmaması gerekiyor. Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. İsmail Başkan Uysal, influenza hakkında bilinmesi gerekenleri anlattı.
İnfluenza hastaların hapşırma, öksürme, hatta konuşması sırasında saçılan damlacıklarda bulunan virüslerin öteki bireylerin teneffüs yollarına tutunması ile bulaşmaya neden olur. Bu virüsler bilhassa düşük ısı ve nemde hayatlarını sürdürebildiklerinden ötürü daha çok Aralık ve Nisan ayları ortasında enfeksiyonlar görülmektedir. Enfeksiyonun yayılımından sorumlu damlacıklar havada birkaç saat kalabilir. Bundan ötürü bilhassa okul, yurt, iş yeri üzere kapalı alanlarda ve toplu taşımalarda gribin yayılımı daha kolay olmaktadır. Hasta bireylerin virüsü kapı kolu, telefon, klavye üzere yerlere bulaştırması yahut tokalaşma ile buradan insanların virüsü alarak elini ağzına, gözüne, burnuna temas etmesi sonucu virüs çarçabuk yayılabilmektedir.
İnfluenza belirtileri:
- 1-4 günlük kuluçka devrinden sonra öbür belirtilerle birebir anda başlayan yüksek ateş (38-41°C)
- Üşüme
- Titreme
- Baş ağrısI
- Kas-eklem ağrıları
- Halsizlik
- Yorgunluk
- Boğaz ağrısı
- Kuru öksürük
- Burun akıntısı
Yaşamı tehdit edebiliyor
İnfluenzada birden fazla kişi rastgele bir tıbbi tedaviye gerek kalmadan resen 1 hafta içinde güzelleşir. Fakat 2 yaşın altındaki bebeklerde ve 65 yaşın üzerinde kronik kalp, akciğer, böbrek, karaciğer, diyabet yahut bağışıklık yetmezliği olanlarda enfeksiyon akciğerlere inebilir ve bronşit, zatürre üzere alt teneffüs yolu enfeksiyonlarına dönebilir. Bu üzere durumlarda bulaşıcılık daha ağır seyredebilir ve hatta hayatı tehdit edebilir.
İnfluenza ve nezle ortasındaki farkları bilmek önemli
Grip (influenza) ve nezle birbiri ile sık karıştırılan iki hastalıktır. Her iki hastalık farklı virüslerle meydana gelmektedir. Nezleye sebep olan birçok farklı virüs bulunmaktadır. Bu yüzden bir kişi yılda birkaç defa nezleye yakalanabilmektedir. Nezlede yalnızca üst teneffüs yolları etkilenirken, gripte hem üst teneffüs yolları hem de akciğerler etkilenebilmektedir. Ayrıyeten grip nezleye nazaran bazen çok daha şiddetli seyretmektedir. Ortalarındaki en büyük fark influenzada ateşin daha sık, nezlede ise daha seyrek görülmesidir. Ayrıyeten influenzada ekseriyetle baş ağrısı, halsizlik, yorgunluk, kuru öksürük görülürken nezlede ise burun tıkanıklığı ve hapşırığa daha sık rastlanmaktadır.
Gereksiz yere antibiyotik kullanmayın
İnfluenza viral bir infeksiyon olduğu için, antibiyotiklerin virüse rastgele bir tesiri olmaz. Gereksiz yere antibiyotiklerin gripte kullanılması yalnızca bakterilerde direnç gelişmesine ve bakteriyel enfeksiyonlarda tedavinin gecikmesine neden olur. Antibiyotikler yalnızca, griple birlikte öteki enfeksiyonlar (zatüre, bronşit, sinüzit) gelişirse hekim önerisi ile kullanılmalıdır. İnfluenza tedavisinde çeşitli antiviral ilaçlar da bulunmaktadır. Bunlar şahısların yaş kümesine, kronik bir hastalığı bulunup bulunmamasına, enfeksiyonun şiddetine nazaran tabip önerisi ile kullanılmalıdır. Tedavinin en değerli kısmı bağışıklık sisteminin güçlendirilmesidir.
Bağışıklığı güçlendirmek için yapılması gerekenler
- İstirahat etmek
- Bol sıvı tüketmek (su, meskende hazırlanmış doğal meyve suları, çorbalar, bitki çayları)
- C ve D vitamini desteği yapmak
- Ateş yüksek ise ateş düşürücü kullanmak
Pandemi devrindeki üzere korunun
İnfluenza el teması ile sıklıkla bulaştığından ellerin sık yıkanması ya da el dezenfektanı kullanılması değerlidir. Hasta şahıslarla mümkün olduğu kadar el sıkışmamak gerekir. Ayrıyeten burun akıntısının çok ağır olduğu periyotta hasta, kalabalık yerlerden uzak kalmalı yahut maske takmalıdır. Bunun yanı sıra hasta, hapşırma sırasında kesinlikle ağzını ve burnunu kapatarak virüs saçılmasını engellemelidir. Hastanın havlu, bardak üzere şahsî gereçleri ortak kullanılmamalıdır. Yeniden kış aylarında kapalı ortamlarda uzun mühlet kalınmaması da korunmada faydalı olmaktadır. Ayrıyeten kıymetli bir korunma yolu aşılanmaktır.
İnfluenza aşısı önerilen risk grupları
- 50 yaş ve üzeri kişiler
- 6 ay-59 ay ortası sağlıklı tüm çocuklar
- Gebeler (gebeliğin birinci 3 ayı hariç)
- Kronik bir hastalığı olanlar (kronik akciğer hastalığı, kalp hastalığı, diyabet, böbrek yetmezliği, hemoglobinopati ve immün yetmezliği olanlar)
- Yüksek risk kümesindeki şahıslarla birebir konutta yaşayanlar ve onların bakımından sorumlu kişiler
