Yazı: Ece Üremez
Mutlu anneler mutlu bebekler demek. Bu noktadan yola çıkarak doğum yapan annelerin normal hayata dönmesinin ve mutlu olmasının bebeğin hem gelişimini hem kişiliğini şekillendirdiğini unutmamak gerek. Bir bebek dünyaya getirmeye her anlamda hazır olmak da doğum sonrası dönemin daha kolay atlatılmasını sağlıyor. Ayrıca normal doğum yapan anneler, sezaryene göre daha kısa sürede günlük hayat düzenine ve aktivitelerine geri dönebiliyor. Ama ne olursa olsun her annenin neredeyse birebir yaşadığı bir bocalama söz konusu oluyor. Bebeğinizi kucağınıza aldıktan kısa bir süre sonra “Ben ne yaptım? Eski hayatıma ne zaman ve nasıl döneceğim?” demeniz çok mümkün. İşte bu sorunun cevabı…
1.ADIM: BANYO
SÜRE: 1 HAFTA SONRA
Doğum sonrası dönem, annedeki psikolojik ve hormonal değişiklikler sonucu elbette kolay geçmiyor. Bir yandan da annesi yanından ayrıldığı her an ağlayan bir bebek, isteseniz de banyoya girmenize engel olabiliyor. Normal şartlarda anne bir hafta geçtikten sonra kendisini iyi hissettiği an banyo yapabilir. Doktorlar, ilk banyonun ayakta duş şeklinde yapılmasını öneriyor. Sezaryen ile doğum yapıldıysa dikişler alındıktan sonra yine ayakta duş alınması tavsiye ediliyor. Duş almak kan dolaşımına ve sütün artmasına da destek oluyor.
2.ADIM: MARKET
SÜRE: 1 AY SONRA
Annenin vücudundaki normale dönüş sürecinin başlamasıyla normal aktiviteleri gerçekleştirmeye başlaması da psikolojik açıdan toparlanmanın anahtarı demek. Önce kısa mesafelerle başlayın ve ilk hedefiniz evin yakınındaki market olsun. Emin olun bir market alışverişinden daha önce bu kadar zevk almadığınızı fark edeceksiniz. Elbette, normal doğum sonrası anneler iki gün içinde kendilerinin günlük bakımını, bir hafta içinde de rutin ev işlerini yapabilir hale geliyor. Ancak kendinizi fazla yormayın, fiziksel aktivitelerde sabırlı davranın.
3.ADIM: KAHVE KAÇAMAĞI
SÜRE: 3 AY SONRA
Bir ay geçtikten sonra mümkün olduğunca hareket etmek, lifli gıdalar ve ılık su tüketmek çok önemli. Hareket etmek kan dolaşımını artırıyor ve bağırsak hareketlerinin düzenlenmesine de fayda sağlıyor. Bu dönem ilk kahve randevunuzu verebilirsiniz. Kafeinsiz sütlü bir kahve eşliğinde lifli atıştırmalıklar size ödül gibi gelecek. Elbette günde 2-3 litre su içme disiplinini de sağlayın. Ayrıca yakınlarla ya da arkadaşlarla görüşmek de bireyselliğinizi unutmamanız için önemli. Uzmanlar, annelerin bebek ile yalnız bir yaşama yönelmemesini, kendini ikinci plana atmamasını öneriyor. Bebeğinizi de yanınıza alarak dışarı çıkıp yürüyüş de yapabilirsiniz.
4.ADIM: SİNEMA SÜRE: 6 AY SONRA
Son dokuz ay ve sonrasında başlayan lohusalık döneminde vücutta oluşan değişikliklerin yanı sıra anneler kendilerini hem yalnız hem de sosyal çevreden ve beraberinde gelen aktivitelerden uzaklaşmış hissedebiliyor. Elbette bebeğin ihtiyaç duyduğu yoğun bakım, uykusuzluk problemleri, yorgunluk ve çeşitli derecelerde ve bazı anlarda baş gösteren hüzün, anneleri doğum sonrası depresyonuna sürükleyebiliyor. Bu dönemde sosyal aktivitelere geri dönüşün başlatılması önemli… Babanın, aileden birinin ya da arkadaşların eşliğinde hem yorucu olmayan hem de annelerin zihinsel olarak bir yolculuk yaşamasına imkan tanıyan sinemaya gitmek ve evden daha uzun süreli dışarı çıkmış olmak doğru bir başlangıç olacak.
5.ADIM:AKŞAM YEMEĞİ
SÜRE: 8 AY SONRA
Doğum sonrası eşinizle birlikte baş başa çıkacağınız ilk akşam yemeğinin psikolojiniz üzerindeki olumlu etkisi büyük. Doğru ve iyi iletişimin olduğu ilişkilerde, eşlerini yanında hisseden annelerin doğum sonrası depresyonu atlatması daha hızlı oluyor. Böylece çiftler arasındaki ilişkinin hem gelişmesi hem derinleşmesi için de bir yol açılıyor. Anneliği ön plana çıkan kadının cinsel kimliğini de unutmaması gerekiyor.
6.ADIM: TATİL
SÜRE: 1 YIL SONRA
Uzmanların özellikle üzerinde durduğu konulardan biri olan ‘doğum sonrası psikolojisi’ üzerinde sosyal çevrenin de rolü büyük. Tam da bu yüzden doğumun üzerinden yaklaşık bir yıl geçtikten sonra kısa bir tatil yapmanın da zamanı gelmiş demektir. Bebekle birlikte evin dışında bir atmosferde geçirilecek günler hem anne hem de çocuk için sağlıklı bir döngünün başlangıcı olacaktır. Eğer tatil için uçakla bir yolculuk tercih edilecekse de uçağın kalkışı ve inişi sırasında bebeğin kulak basıncının dengelenmesi açısından emzirilmesi gerektiğini hatırlayın. Bu dönemde birkaç günlük bebeksiz kaçamak da mümkün. Ancak kendinizi çok suçlu hissedecekseniz tatilin size tam tersi etki yapması da mümkün, iyi düşünün…
Bu dönemde babanın rolü büyük
Uzman Pedagog Sevil Yavuz, sağlıklı bir bebek büyütmek için kadının anneliğe psikolojik olarak hazır ve bebeğini istiyor olmasının çok önemli olduğunu belirterek, “Annenin doğumdan sonra normal hayatına dönmesi ise doğumun nasıl geçtiğine ve annenin nasıl desteklendiğine göre değişiyor. Ama bebek, annenin kendini mutlu edecek aktivitelere katılması ve eski rutinlerine dönmesi için bir engel değil” diyor. Bazı bebekler uyku problemi yaşar, kolik olur ve anneler uykusuz kalır. Bu durumda annenin dinlenmesi için önce eşinin sonra ise akrabalarının desteği çok önem taşıyor. Bebeğinin rutinlerinin ve bakımının izin verdiği derecede annelerin de kendisine bakması gerekiyor. Bu noktada babanın en önemli görevi ise annenin bebekten önceki rutinlerini yapmasına destek olması, anneyi takdir etmesi, iltifat etmesi ve ona jestler yapması… Yavuz, “Kısacası annenin bebekten önceki aktivitelerine geri dönmesi annenin psikolojik durumuna, bebeğin ihtiyaçlarına, babanın ve diğer akrabalarının desteğine bağlıdır. Annenin psikolojisinin bebeğin psikolojisindeki ve gelişimindeki rolü unutulmamalı, annenin kendine iyi bakması sağlanmalı” diyor.
