Oyuncak üreticileri çocukları dinliyor
Oyuncaklardan bu kadar bahsetmişken bu oyuncakları çocuklara sunan firmaların ne düşündüğünü sormadan olmazdı. Biz de Türkiye’nin önemli oyuncak dağıtımcılarına merak ettiklerimizi sorduk.
Çocukların modası hızlı değişiyor
“Hangi ürünlerin çocukların dikkatini çekeceğini hangi kriterlere göre belirliyorsunuz?” sorusuna Adore Oyuncak Genel Müdürü Esin Yürür şöyle cevap veriyor: “Hızla değişen bir moda var. Özellikle çocukların tercihlerini takip etmek oldukça zor ancak dijital dünyanın gelişmesiyle beraber biz de bu değişime ayak uyduruyoruz. Artık kız çocuklarını sadece pembe renklerle görmeniz mümkün değil, artık daha maceracı konseptlerin içerisindeler. Erkek oyuncaklarında mevcut olan güç, süper kahraman, macera, enerji gibi unsurlar artık kız oyuncaklarında da var. Sihirli güçler, özel efektler, süper enerjiler gibi temalar dijital dünyayla beraber kız çocuklarının da hayatında yer alıyor artık.”
Son söz onların…
“Türk alıcı profiline baktığınızda anne ve babalar çocuklarına daha çok hangi oyuncakları almayı tercih ediyor?” sorusuna Adel Kalemcilik Pazarlama Direktörü Ayşe Kırımlı şöyle cevap veriyor: “Ülkemizde eğitim seviyesi arttıkça ebeveynler çocuklarının eğitiminde daha çok bilinçleniyor. Hem çocuklarını eğlendiren hem de sosyal ve zeka gelişimine katkıda bulunan ve de tüm güvenlik testlerinden geçmiş, üreticisi, kaynağı belirli, kaliteli ürünleri tercih ediyor. Biz de her zaman ebeveynleri güvenilir ürünleri tercih etmeleri için uyarıyoruz. Bunun dışında günümüzde çocuklar da karar aşamasında söz sahibi. Erkek çocuklar için araba, kız çocuklar için bebekler her zaman en çok tercih edilen ürünler arasında. Öte yandan pelüş oyuncaklar, bebeklikten itibaren uyku arkadaşı olarak tercih ediliyor. Son olarak hareketli, sesli, tepki veren oyuncakların da çok tercih edildiğini söyleyebiliriz.”
Uyku oyuncakları rahatlatıyor
Chicco Oyuncak Kategori Müdürü Miray Korcun ise, “Bebeklik döneminde hangi tür oyuncaklar eğitim için yararlı oluyor?” sorusunu şöyle yanıtladı: “Bebeklik döneminde, dokunma, duyma ve görme yetenekleri gelişmeye başlar. Bu süreçte en önemli dönem ise uyku zamanı oluyor. Bu nedenle müzikli dönenceler, içeriğinde bulunan ve özel tasarlanmış klasik müzik, renkli ve ışıklı projektör desteği ile bebeğe sağlıklı bir uyku sağlıyor. Diş çıkarma dönemine bakıldığında bebeğin diş etlerindeki acıyı en aza indirip rahatlatacak etkiye sahip çıngırak kategorisi, farklı dokuları, renkleri ve üzerinde bulunan hareketli oyuncaklar ile bebeğin görsel, işitsel ve dokunsal becerilerinin gelişmesine oldukça katkıda bulunacaktır. Bunlarla birlikte çift dilli oyuncaklar, online olarak da oynanabilen oyun blokları, yürüteçler ve daha birçok oyuncak, çocukların oynarken soru cevap yeteneklerinin, çoklu oyunlarda ise paylaşma yeteneklerinin gelişmesine oldukça büyük katkıda bulunuyor.”
Yazı: Nilgün Yıldız
Başka çocuklar satranç tahtasının başına heyecanla otururken sizinkinin oyuncak arabasını sadece ileri geri itmesi ya da bebeklerini giydirip soyması ‘gelecek vadetmiyor’ gibi görünebilir. Neyse ki uzmanlar sizin gibi düşünmüyor. Çocukların sağlıklı gelişimi için oyun vazgeçilmez bir ihtiyaç. Oyun oynayarak öğreniyor, gelişiyor ve gün geliyor ‘adam’ oluveriyorlar.
Oyuncak seçerken…
Uzman Pedagog Sevil Yavuz, oyuncak seçerken oyuncağın çocuğun yaşına uygun özelliklerde olmasına dikkat edilmesi gerektiğini söylüyor. Tabii ki önce güvenlik… Çok küçük parçaları ya da sivri uçları olan oyuncakları bebeklerle buluşturmak için biraz sabırlı olmak gerekiyor. Oyuncak alırken, çocuğunuzun oyuncaklarla nasıl oynadığına da dikkat etmelisiniz.Mesela oyuncakları kırıyor mu, çarpıyor mu, fırlatıyor mu? Eğer çocuğunuz çok aktifse ve oyuncakları parçalara ayırarak oynuyorsa oyuncaklarla sizin gözetiminizde oynamasına izin vermeli ve mümkün olduğunca dayanıklı ve sağlam oyuncakları tercih etmelisiniz. Zaten ambalajlar bu konuda sizi yönlendiriyor.
Ahşap gibisi yok
Diğer önemli bir konu ise oyuncakların kimyasal olarak çocuğun sağlığını tehdit etme riski. Özellikle kalitesiz plastik oyuncaklar, kimyasal etkenlerden dolayı çocukların sağlığını tehdit edebiliyor. Bu nedenle oyuncağın nerede üretildiğini ve hangi özelliklere sahip olduğunu inceleyerek almalısınız. Bunları göz önünde bulundurarak, sağlam, dayanıklı, herhangi bir kimyasal etkeni olmayan, mümkünse ahşap oyuncakları tercih etmenizde fayda var. Pedagog Sevil Yavuz, “Ayrıca ahşap oyuncaklar çocukların psikolojik olarak da rahatlamasını sağlıyor. Ahşap oyuncaklarla bıkmadan oynayabiliyorlar. Konsantre bir şekilde uzun süre oynadıkları için hem el becerileri hem de dikkat süreleri gelişiyor. Çocukların heyecanlı ve aktif şekilde oynadıklarını düşündüğümüzde ahşap oyuncaklar çok dayanıklı olduğu için kırılmadan yıllarca dayanabiliyor. Diğer önemli faydası ise ahşap oyuncakların yaratıcılıklarını geliştirmesi… Genellikle çok teferruatlı olmadığı için çocuklar oyuncağı farklı şekillerde kullanabiliyorlar. Özellikle ahşap bloklar yaratıcılığı geliştirme konusunda çok destekleyici” diyor.
Yaşa değil, beceriye göre
Çocuğunuza oyuncak alırken, sadece paketin üzerinde yazan yaş gruplarını dikkate almanız pek mantıklı olmayabilir. Her çocuğun gelişimi farklılık gösteriyor ve her çocuk her ayda aynı beceri düzeyinde olmayabiliyor. Çocukların gelişimi ve sahip oldukları beceri farklılık göstereceği için bir yaşındaki çocuğunuz 1.5 yaş grubundaki oyuncaklarla da oynayabiliyor. Bu açıdan hem çocuğunuzu hem de oyuncağın güvenlik özelliklerini iyi incelemeniz öneriliyor. Çocuğun zeka gelişimi için her yaşta her oyuncak aslında yeterli oluyor çünkü çocuğun gelişimi birbirini destekliyor. Bir oyun ya da oyuncak sadece bir gelişim alanını desteklemekle kalmıyor; zeka, dil ve sosyal gelişimi de birlikte ilerletebiliyor. Genel olarak takma çıkarmalı, neden sonuç ilişkisini içeren oyuncaklar zihinsel gelişimi daha çok destekliyor.
Elleri çalışsın
“Bebekler ellerini anne karnında kullanmaya başlıyor. Doğduktan sonra da elleriyle oynadığı tüm oyuncaklar kas gelişimini destekliyor. İlk aylar değişik çıngıraklar, ses çıkaran oyuncaklar ve ilerleyen yıllarda legolar, takma çıkarmalı kutular el becerisini artırıyor. Okul öncesi dönemde ise anaokulunda yapılan kesme yapıştırma etkinlikleri, boncuk dizme ve benzeri oyunlar gelişimini destekliyor” diyen Pedagog Sevil Yavuz, şöyle devam ediyor: “Yapboz, lego gibi zorlayıcı oyuncaklar aynı zamanda yaratıcılıklarının gelişmesine ve dikkat sürelerinin artmasına destek oluyor. Örneğin yapboz çalışmaları sabır gerektiriyor ve tamamlanana kadar çocuğun düşünmesi ve dikkatli ilerlemesi gerekiyor.”
Oyuncağın cinsiyeti olmaz
Bir oyuncakçıya gittiğinizde rafların kız ve erkek çocuklar için ayrıldığını görürsünüz. Bunun doğru bir yaklaşım olduğundan emin miyiz? Sevil Yavuz, “Aileler oyuncakları cinsiyetlerine göre sınıflandırıyor ve çocukları bu sınıflandırdıkları cinsiyete ait oyuncaklarla oynamıyorsa kaygılanıyor. Özellikle erkeklerin, kızların tercih ettiği oyuncaklarla oynaması konusunda yoğun endişe yaşıyorlar. Tam tersi durumdan o kadar etkilenmiyorlar. Oysa çocuklar için oyuncakların cinsiyeti olmaz. Onlar gerçek hayattaki rolleri oyuncakları kullanarak deneyimliyor ve kendilerini hayata hazırlıyorlar. Kız çocuklar da erkek çocuklar da evcilik oynayarak anne ve babasını taklit ediyor. Bir erkek çocuğun annesini taklit ederek oyuncak tencerelerle yemek yapmaya çalışması kadar doğal bir şey yoktur” diyor. Böyle bir durumda anne-baba çocuğa, “Sen erkek çocuksun, kız oyuncaklarıyla oynama” derse çocuğun kızların tercih ettiği oyuncaklara ilgisi aksine artıyor. Bu nedenle küçük çocukların ayrım yapmadan her türlü oyuncakla oynamasına izin vermek gerekiyor. Özellikle de erkek çocukların oyuncak tercihlerinde yargılayıcı bir yaklaşım sergilememek şart. Aksi takdirde çocuğun hayatında anne, teyze, hala gibi figürleri yok edilmiş oluyor. Çocuklara cinsiyet ayrımından dolayı bazı oyuncakları yasaklar, tepki verir veya onu cezalandırırsanız çocuk potansiyel gelişimini tamamlayamıyor.
