Perinatal depresyon doğum sonrası görülen durum bozukluğu olarak adlandırılan bir dönemdir. Gebelik ve doğum sonrası belli bir süreyi kapsayan depresyonun bazı belirtileri ve tetikleyici etmenleri bulunur? Peki perinatal depresyon nedir? Belirtileri nelerdir? Tedavi süreci nasıl olur? Psikiyatri Uzmanı Dr. Tuba Erdoğan perinatal depresyon hakkında detaylıca bilgiler verdi.
Perinatal depresyon nedir?
Genel olarak, gebelik ve doğum sonrası ilk bir yıllık süreç perinatal dönem olarak tanımlanmış olup, bu dönemdeki depresyon bozukluğuna perinatal depresyon denilmektedir. Depresyon bireyin yaşamını önemli ölçüde etkileyebilen, tedavi edilmediği takdirde ciddi yeti yitimine ve kayıplara yol açabilen önemli bir ruhsal bozukluktur. Kadınlarda erkeklere göre daha fazla görüldüğü bilinen depresyon, kadın bireylerde en sık perinatal dönemde ortak çıkmaktadır.
Perinatal depresyonun belirtileri nelerdir?
Perinatal depresyon belirtileri diğer yasam dönemlerindeki depresyon bozukluğu belirtilerinden farklı değildir. Bulantı, mide ağrısı gibi bedensel belirtilerin daha sık görülmesinin yanında, en az iki hafta süren kişinin yaşamını önemli ölçüde etkileyebilen, üzüntü hali, umutsuzluk değersiz hissetme, boşluk ve anlamsızlık düşünceleri, ağlama atakları, sinirlilik tahammülsüzlük, endişe hali ayrıca uyku iştah değişimleri başlıca belirtileridir.
Perinatal depresyon neden olur? Perinatal depresyonu tetikleyici etmenler nelerdir?
Gebelik ve sonrasındaki bu dönemde hangi kadınların depresyon bozukluğu yaşama ihtimalinin daha yüksek olduğu bazı risk faktörleri olarak tanımlanmıştır. Bunlar arasında en önemli sayılan bireyin daha önce yaşamında depresyon geçirmiş olmasıdır. Ailede depresyon veya ruhsal hastalık öyküsü risk faktörleri arasındadır. Kadının anneliğe geçiş yaptığı bu süreçte yaşının küçük olması, ilk gebelik veya planlı olmayan gebelik olması, sosyal desteğin zayıf olması, benzer şekilde eş sorunları olması veya yaşamsal sorun yaşıyor olmak perinatal depresyon olasılığını arttıracaktır. Ruhsal hastalıklar, uyuşturucu madde veya alkol kullanım bozukluğu da diğer risk faktörleridir.
Perinatal depresyon nasıl atlatılır?
Bireylerin yaşamında önemli değişimlerin olduğu bu süreçte bazı uyum sorunları ve hüzün hali yaşanması olağandır. Bu sebeple özellikle hafif şiddetli bir perinatal depresyon tanısı gözden kaçabilir. Bu durumda hem annenin hem de dolaylı olarak bebek ve ailenin olumsuz etkilenme ihtimali artmaktadır. Bu noktada sosyal desteğin önemi büyüktür. Gerekli sosyal destek ve annenin bakımı ile yardım sağlanabilir. Annenin sağlıklı beslenmesi, yeterli uyuması ve fiziksel aktivitelerle desteklenmelidir.
Perintal depresyonun tedavisi nasıl olur? Kişi bu durum ile nasıl baş edebilir?
Diğer ruhsal hastalıklarda olduğu gibi burada da tedavi planı hasta özelinde olmalıdır. Tedavide aile görüşmeleri, psikoterapi yöntemleri önemli ve fayda sağlayıcı olabilirken, gerekli durumlarda ilaç desteği veya yatarak tedavi gibi seçenekler mevcuttur. Bazı hastalıkların tek başına baş edilemeyeceğini akılda tutarak, bazen yaşanılan ruhsal zorlanmanın ne olduğunu anlamak için dahi uzman görüşü almak faydalı olacaktır.
