Yeni doğan bebeğin bakımında annelerin dikkatli davranmaları gereken en hassas noktalardan biri de göbek bağı temizliğidir. Göbek bağının düzgün temizlenmemesi sonucu ortaya çıkabilecek meseleler bebeğin hayatını tehlikeye atabilir. Doğumda göbek kordonu ne vakit kesilmeli? Bebeklerde hakikat göbek bağı bakımı nasıl yapılmalı? Göbek bağı nasıl temizlenmeli? Göbek kordonu ne işe fayda? Yeni doğan bebeğin göbek bağı acır mı? Plasenta revia nedir? Plasenta kanaması neden olur? Tüm ayrıntılar yasemin.com’da!
Gündelik yaşantı içerisinde bebeğin eşi olarak bilinen ‘Plasenta’ hamileliğin 3. haftasında bebeğin hareketlerini kısıtlamayacak halde ona bağlı oluşan bir organdır. Bu organın mucizevi hikmeti ise sadece hamilelik periyodunda görülmesiyle anne ve fetüs ortasındaki besin alışverişini sağlamasıdır. Anne adaylarının yediklerinin ve oksijenin bebeğe iletilmesini sağlayan plasenta, yapısı itibariyle esnek ve sağlamdır. Fetüsün muhtaçlıklarını külliyen karşılamaya yarayan plasenta, bariyer görevi görerek birinci üç ayda meydana gelebilecek enfeksiyonlara karşı bebeği korur. Daha bunun üzere kaç yararı olan plasenta, göbek kordonu ile bebeğin göbeğine bağlanır. Peki Plasenta Previa nedir? Plasenta kanaması neden olur ve ne yapılmalı? Göbek kordonu ne vakit kesilmeli? Göbek bağı saklanmalı mı? Göbek bağı bakımı nasıl yapılmalı? İşte plasenta ve göbek kordonu ile ilgili bilinmesi gereken tüm detaylar…
PLASENTA PREVİA NEDİR? PLASENTA PREVİA BELİRTİLERİ…
Bebeğin oksijen almasını ve beslenmesini sağlayan plasentanın olağandışı derecede büyümesi ve yerleşmesi plasenta previa durumunu meydana getirmektedir. Plasenta olağanda rahmin çabucak üzerinde ya da kenarında bulunurken plasenta previa rahmin aşağısında yer alıp, uzunluğu ile rahmin bir bölgesini ya da bütününü kapatması ile kendini gösterir. Hamilelik periyodunun ikinci yarısında vajina bölgesinde ağrısız bir biçimde görülen kanamalarla plasenta reviadan şüphelenilebilir. Şayet sigara kullanıyorsanız, çoğul hamile iseniz, 35 yaşından büyükseniz ve en az 1 kez doğum yapmışsanız plasenta revia ile müsabaka riskiniz daha fazladır.
PLASENTA KANAMASI NEDEN OLUR? HAMİLELİKTEKİ KANAMALARA DİKKAT!
Sağlıklı bir hamilelik periyodunda rahmin üstünde ya da kenarında bulunan plasenta, aşağı kısımda yer aldığı vakit rahmi kapatacağı için plasenta previa durumunu meydana getirir. Hamileliğin son periyotlarına hakikat artış gösteren kanamaların asıl sebebi olan plasenta previa yani bebeğin eşinin önde olması, plasentanın erken ayrılması ile sonuçlanır. Kenar bölgelerden ayrılmaya başlayan plasenta beraberinde vajinal kanamayı da oluşturmaktadır. Bu türlü durumlarda kesinlikle tabip denetimine gidilmelidir.
PLASENTA YAPIŞIKLIĞI HAYAT KARARTIYOR!
Doğum esnasında plasentanın rahim duvarına yapışması, çok ölçüde kanamaya sebep olarak anne adayının hayatını riske atıyor. Plasenta previanın görülmesiyle olağan doğumun yapılmaması gerektiğini öne süren uzmanlar, plasenta yapışıklığının erken fark edilmesi ve tedbir alınması ile doğumun gerçekleştirilebileceğini savunuyorlar.
Bu mevzuyla ilgili Prof. Dr. Dursun, plasentanın doğum sonrasında 30 dakika içinde bizatihi ayrıldığını belirterek, şu açıklamayı yaptı:
“Gebelikte, bebeğin eşinin rahim duvarına yapışması ve ayrılmaması durumu, 500 ile bin doğumda bir görülüyor. Olağan koşullarda bebeğin eşi olağan doğum sonrası yarım saat içinde sezaryen sırasında da plasenta tabip tarafından rahimden kolay bir hareket ile ayrılır. Şayet teşhis konmazsa anne ve bebek açısından doğum sırasında hayati risk taşır. Annenin hayatı tehlikeye girer ve önemli kanama oluşturabilir. Miyom ameliyatı, rahim düzeltme ve iki kere sezaryen doğum geçiren bireyler plasenta yapışması riskiyle karşı karşıya kalabilirler.”
BEBEKLERDE GÖBEK BAĞI KORDONUYLA İLGİLİ BİLİNMESİ GEREKENLER
ANNE KARNINDAKİ BEBEK HAREKETLİYSE KORDONU O KADAR…
Bebeklerdeki göbek kordonunun plasenta ortasında ortadan uzanan ve kan damarları geçtiği hortuma benzeri bir organ olduğunu belirten uzmanlar, bebeğin ömrünü sürdürebilmesi için hayati organlarından biri olduğunu vurgulamaktadırlar. İhtiyacı olduğu besinler ve oksijen göbek kordonu sayesinde plasenta aracılığıyla bebeğe iletilir. Anne karnında 28. haftaya kadar uzunluğu uzayabilen göbek kordonun doğum sırasındaki uzunluğu yaklaşık 55 cm kadardır. Her bebekte tıpkı uzunluğa sahip olmayan göbek kordonunda uzunluğun neye nazaran değiştiğinin sebebi kesin bilinmese de bebeğin hareketlilik suratına göre kordonun daha uzun olabileceği öne sürülmüştür.
GÖBEK KORDONA BAĞLI KOMPLİKASYONLAR
Göbek kordonunda oluşan birtakım meselelere bağlı olarak gelişen, hamilelikte ve doğumda ortaya çıkan komplikasyonları şu halde sıralayabiliriz:
1- Kordon dolanması: Her 4-5 doğumdan birinde görülebilen uzunluğunda kordon dolanması genelde önemli bir durum olmaz iken birtakım bebekler için epeyce riskli olabilir
2- Kordon sıkışması: Kordonun baskı altında olmasıyla bebeğe giden kan ve oksijen azalır. Acil sezaryen gerektirebilir.
3- Kordonda gerçek düğüm olması: Tek tük görülen bu sorun genelde doğum sonrasında fark edilir ve nadiren bebekte problemler oluşturur.
4- Kordon sarkması: Su kesesi açılınca göbek kordonu rahim ağzından dışa sarkar. Çabucak müdahale edilmesi gerekir aksi takdirde bebek ölebilir.
GÖBEK KORDONU NE VAKİT KESİLMELİ?
Bebeğin dünyaya geldikten sonra göbek kordonunun kesilmesi ile annesi ortasındaki hayat bağı olan plasentadan ayrılma gerçekleşir. Lakin birtakım uzmanlar, doğum sonrasında göbek kordonunun çabucak kesilmemesi gerektiğine değiniyor. Zira bebekte ne kadar kalırsa o kadar sağlıklı. Pekala, bu mümkün mü? İşte plasentayı bebekten ayırmayan prosedür…
LOTUS DOĞUM NEDİR?
Bebeği plasentadan ayırmadan yapılan doğumlara denir. Lotus doğumda bebeğin göbek kordonu bizatihi kuruyup düşene kadar yani bu müddet ortalama 3 ila 10 gün kadar plasentaya bağlı durmasıdır.
GÖBEK KORDONUNU 30 SANİYEDEN EVVEL…
Bebeğin dünyaya geldiği birinci dakikalarda göbek kordonunun 30-60 saniyeden evvel kesilmemesi gerektiğine dikkat çeken uzmanlar, sadece olağan dışı durumlarda çabucak kesilebileceğini savunuyor. Doğum sonrasında bebeğin kan akışının neredeyse yarısı kadarı birinci 1 dakikada devam ettiği için bebeğin önemli manada demir depolarının dolmasını sağlıyor.
Ayrıca yapılan araştırmalarda, göbek bağı geç kesilen bebeklerin tansiyonlarının başkalarına nazaran daha olağan ve güçlü olduğu bulgusuna ulaşıldı. Birebir vakitte bebekte demir eksikliği ve kansızlık da görülmüyor.
GÖBEK KORDONUNU 1 DAKİKA SONRA KESMENİN YARARLARI:
1- Bebeğin kan düzeyi %32 daha yüksek çıkacak.
2- Bedende demir eksikliği görülme ihtimali azalacak.
3- Anemi riski azalacak.
4- Bebeğin kilosunu olumlu tarafta etkiliyor.
5- Doğum sonrası daha az kanama oluyor.
İlk 60 saniye içerisinde bağlanılan göbek kordonuna ‘erken göbek kordonu bağlanması’ olarak nitelendirilirken, doğumdan en az bir dakika geçtikten sonra bağlanmasına ‘geç kordon bağlanması’ denir.
BEBEKLERDE GÖBEK BAĞI BAKIMI NASIL YAPILIR?
Yeni anne ve baba olmuş bireylerin bebeklerinin bakımıyla ilgili endişelendiği ve biraz da korkarak yaklaştığı göbek bağı bakımında yanlış bir formül izlendiğinde bebek için sakıncalı bir durum haline gelebiliyor. Bebek doğduktan yaklaşık 2 hafta sonra bizatihi düşen göbek bağını temizlerken enfeksiyon kapmaması için kimi noktalara dikkat etmek gerekiyor.
YENİ DOĞAN BEBEĞİN GÖBEK BAĞI ACIR MI?
Çoğu vakit anne ve babalar bebeklerinin göbek bağına dokunurken ya da temizlerken korkarak hareket ederler. Bunun nedeni ise bebeklerine istemeden de olsa ziyan verebilecekleri kanısıdır. Fakat doğum sırasında da olduğu üzere tabiplerin göbek bağını keserken çok rahat olduğu görülür.
Çünkü kesilen bölgede hudut hücreleri bulunmaz ve bebekte acı duyma hissi görülmez. Bebeğinizin göbek bağı bakımını antiseptik bir materyal ile yapabilirsiniz.
Bu bakımdan sonra göbek bağının olduğu bölgeye bir şey değmemesi ve kuru kalması epeyce kıymetlidir. Başlangıçta sarımsı olup sonrasında mavimsi bir hal alan göbek bağı düşmeye yakın siyah bir renge bürünür.
Bebeğinizin göbeğine takılan mandalı incitmeden sağa ve sola yatırarak her gün 2 kez temizleme sürecini gerçekleştirebilirsiniz. Mandalın alt ve üst biçiminde her iki bölgesine bakım yapmalısınız, aksi halde bağ geç düşebilir. Göbek bağı etrafında hafif bir kanama olabilir. Lakin bu olağan bir durumdur, şayet daima kanama olursa bir sorunun habercisi olabilir. Bu türlü durumlarda doktora gitmeyi ihmal etmeyin.