Yazı: Yaprak Çetinkaya
İlk altı ay sadece anne sütü! Bu sloganı artık hepimiz benimsedik. Eğer bu mümkünse ilk altı ay tüm imkanlarımızı seferber edip anne sütüne devam ediyoruz. Neden? Çünkü ilk altı ay anne sütü bebeğin her türlü besin ihtiyacını karşılıyor. Su dahil tüm ihtiyacını… Eğer bebeğinizin gelişimi normal ise doktorunuz da teyit edecektir ki aksi bir durumdan şüphe etmenize gerek yok.
EŞ DOST TAVSİYESİNE DİKKAT
Bebeğinizin yeni tatlarla tanışması için heyecanlanıyor ya da çevrenizde, ‘yemeğin suyundan ver, bak nasıl bakıyor’, ‘azıcık tadına baktır, ne olacak ki’, ‘ama büyümüyor bu çocuk’ türünden yönlendirmelerle karşılaşıyor olabilirsiniz. İşte annelik sanatının önemli aşamalarından biri… Doktorunuzun bilgileri ile kendi içgüdünüze güvenin ve diğer yönlendirmelere kulaklarınızı tıkayın. Zamanından erken ek gıdaya başlamak bebeğin gün içinde alacağı anne sütü miktarını azaltıyor, bazı alerjik bağırsak hastalıklarına, kabızlık ya da ishal gibi sindirim sistemi problemlerine neden olabiliyor.
BAZEN DAHA ERKEN OLABİLİR
Ancak bazen altı aydan önce katı gıda ihtiyacı doğabiliyor. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Aylin Şimşek, bu durumun ne zaman ortaya çıkabildiğini şöyle anlatıyor: “Anne sütünün yeterli gelmediği durumlarda ek gıdaya başlamak yerine anne sütüne uygun adapte formül mamalarla altınca aya kadar devam edilebilir. Fakat nadiren de olsa bu durum bazı bebeklerde farklılık gösterebilir. Eğer bebek anne sütü veya formül mama ile yeterince büyüme gösteremiyorsa ek gıdalara doktor kontrolünde biraz daha erken başlanabilir.”
SİNYALLERİ TAKİP EDİN
Bebeğinizin ek gıdaya hazır olup olmadığından onu doğru gözlemleyerek emin olabilirsiniz. Dr. Şimşek bu belirtileri ise şöyle sıralıyor: “Bebeğin ek gıdaya hazır olduğunu gösteren bazı belirteçler vardır. Örneğin bebek artık aile sofrasıdaki yemeklerle ilgilenmeye başlar,destekli oturabilir. El ve göz uyumu bu ayda gelişmiştir. Dilini dışarı itme refleksi kaybolmuştur.”
BAZI BESİNLER CIS!
Bebekler altıncı aydan itibaren birçok besini tolare edebiliyorlar. Bununla birlikte ilk bir yıl boyunca alerji potansiyeli yüksek olan bazı gıdalarda sakınmak gerekiyor. Örneğin portakal, mandalina, inek sütü, bal, yumurtanın beyazı, çilek, kivi, domates gibi besinleri bebeğiniz bir yaşına gelene kadar menüsüne eklemeyin. Dr. Aylin Şimşek, kuruyemişlerin de iki yaşına kadar solunum yoluna kaçma riski açısından tane şeklinde verilmemesi gerektiğini ancak dokuzuncu aydan itibaren ezilerek ek gıdalara eklenebileceğini söylüyor.
HİJYEN DE ÖNEMLİ
Ek gıda hazırlarken kullandığımız besinlerin güvenliği ve hijyeni de ayrıca önem taşıyor. Güvendiğiniz yerlerden aldığınız meyve ve sebzeleri çok iyi yıkamanız, et ürünlerinin iyice piştiğine dikkat etmeniz ve besinleri temiz el ve temiz mutfak gereçleri ile hazırlamanız alabileceğiniz hijyenik önlemler arasında yer alıyor. Bebeğiniz için hazırladığınız mamaların buzdolabında bekleme süresi 48 saat olduğundan, tercihen taze hazırlamanız en ideali.
İLK SIRADA HEP ANNE SÜTÜ
Unutulmaması gereken çok önemli bir nokta daha var. Bebeğiniz altı aylık oldu, ek gıdaya geçtiniz ama hala temel gıdası anne sütü… Küçük bedeninin bir anda tüm besinleri kabul etmesini beklemeyin ve ona anne sütü verirken mamalarla adım adım tanışmasına olanak sağlayın. “Başlayacağımız gıdayı bebeğe önceden göstermek, koklatmak, dokunmasına izin vermek bebeğin ek gıdaya alışmasında yardımcı olacaktır’ diyen Dr. Şimşek şöyle devam ediyor: “Aynı anda iki farklı gıda başlanmamalı. Üç gün boyunca tek besin deneyerek bebeğin besine gösterdiği tepkileri yakından izleyin. Eğer aynı anda birkaç ek gıda başlarsanız ve bebekte bir alerji olursa hangi besinin bu reaksiyonu yaptığını anlamamız güçleşir. Eğer bebek yeni başladığınız ek gıdayı sevmezse zorlamayın, farklı zamanlarda tekrar deneyin” diyor.
MEVSİMİNDE VE İYİ YIKANMIŞ MALZEMELER KULLANIN
Altı ay bitti, bebeğiniz sizin lokmalarını saymaya başladı, artık ona da mama hazırlamaya hazırsınız. O zaman önce alışveriş… Listenin başında tabii ki meyve ve sebzeler var. Dr. Aylin Şimşek, alışveriş yaparken mutlaka mevsime uygun seçim yapılması gerektiğinin altını çiziyor. Ayrıca bu ürünleri tarım ilaçlarından arındırmak için sirkeli suda yaklaşık 10 dakika bekletip üç defa durulamanın yeterli olduğunu söylüyor. Bebeklerin katkı maddelerine maruz kalmamaları için mümkünse paketli gıda ürünlerini kullanmaktan kaçınmak en doğrusu. Baharat, tuz, şeker ve katkı maddesi içermeyen, mevsim meyve ve sebzeleri ile evde hazırlanmış gıdalar ile bebeğinizin sağlıklı ve yeterli gelişimine destek olabilirsiniz.
