Uzman Klinik Psikolog Gülcem Yıldırım, istekli karantina, konuttan çıkma yasakları üzere nedenlerle baskı altında kalma sonucu birtakım ruhsal rahatsızlıkların çok daha fazla etkilendiğini açıkladı. Takıntılı kişilik bozukluklarında, iki uçlu his durum problemlerinde ve narsistik kişilik bozukluğu olan bireylerde corona virüs nedeniyle artan gerilime karşı yapılması gerekenler hakkında bilgi verdi.
Uzmanlar, bilhassa gerilimli periyotlarda birtakım ruhsal rahatsızlıkların çok daha fazla tesir aldığını belirtiyor. Klinik Psikolog ve Psikoterapist Gülcem Yıldırım bilhassa 3 kişilik bozukluğunun gerilimden en fazla etkilenen ruhsal meseleler olduğunu belirtti. Bunları Borderline kişilik bozukluğu, Narsistik kişilik bozukluğu ve obsesif kompulsif bozukluk (OKB) olarak sıraladı. Gülcem Yıldırım, Pudra.com okuyucuları için bu hastalıkların en bariz özelliklerini ve gerilimli periyotlarda neler yapılabileceğini açıkladı:
1. Obsesif Kompulsif Bozukluk
Toplumsal izolasyon ve karantina devrinden elbet ki en fazla etkilenen ruhsal hastalık kümesi takıntılı kişilik bozukluğuna sahip olanlardır. Obsesif kompulsif kişilik bozukluğu ismi verilen bu hastalık insanları tekrarlanan niyet ve davranışlara bağımlı kılan ve kısıtlayan bir rahatsızlıktır.
Obsesyon takıntı, kompulsiyon ise takıntıyı rahatlatan davranıştır.
Koronavirüs periyodunda televizyonda, gazetelerde ve toplumsal medyada sıkça karşılaştığımız elleri yıkamak, maske takmak, ayakkabılarla içeri girmemek üzere pek çok ikaz ve tedbirler esasen telaşlı, gerilimli ve takıntılı olan obsesif kompulsif kişilik bozukluğuna sahip olan bireylerin takıntılarını daha da artırmaktadır.
Uzman Klinik Psikolog ve Psikoterapist Gülcem Yıldırım obsesyonu olan olan şahıslar için şu tavsiyelerde bulundu:
Gerekli önlemleri aldıktan sonra hala virüsün bulaşmasıyla ilgili tasanız devam ediyorsa, örneğin ellerinizi 20 saniye yıkadıktan sonra hala ellerinizi pis hissediyorlarsanız o histe kalıp ellerini yıkamamaya çaba edin. Bu durumda;
- Ellerinizi yıkamadıkça makûs hisler gelmeye başlayacaktır. Bu hisler endişe, çaresizlik, boşluk, anlamsızlık, yetersizlik üzere hislerdir.
- Ellerinizi yıkamadığınızda gelen bu hisler sizin çocukluk yaşantınızla ilgilidir. Gelen hislerin çocukluktaki anısıyla irtibatını kurabilirseniz, rahatlama sağlamanız mümkün olur.
- Burada kıymetli olan detay kişinin elleri pak olduğu halde içinden gelen elini yıkama davranışına tahammül edip elini yıkamamasıdır.
- Bu bilgi bireyin yapmadan duramadığı bütün davranışlar, tüm kompülsif haraketler için geçerlidir. Örneğin parkeyi sildiğiniz halde tekrar silme isteği, kıyafetinizi yıkadığığınız halde tekrar yıkama isteği üzere bütün kompulsif davranışlara entegre edilebilir.
Takıntı hastalığına sahip olan şahısların bunu tek başlarına yapması kolay değildir. Bu durumda, karantina sürecindeyseniz online terapi yapan bir uzmandan takviye almanız önerilir.
2. Küçük problemlerin büyük zelzeleler yarattığı hastalık: Borderline Kişilik Bozukluğu
Borderline kişilik bozukluğu dediğimiz vakit aklımıza gelecek olan birinci şey bölmedir. Bu kişilik bozukluğuna sahip olanlar dünyayı ya siyah ya beyaz görür. Sonda kişilik bozukluğudur. Korona günlerinde de hisleri daima değişkendir. Kimi günler depresif, mutsuz, huzursuzken kimi günler sevinçli ve memnun olurlar. İki uç his ortasında sık sık gidip gelirler.
Borderlinle kökenleri ve oluşturduğu olumsuz duygular
- Borderline (sınırda) kişilik bozukluğu olanların çocukluk travmaları çok fazladır. Bu travmalar bu süreçte ateşlenir.
- Klinik Psikolog Gülcem Yıldırım'ın açıklamalarına nazaran bilhassa yalnızlık, boşluk, anlamsızlık, değersizlik, dehşet üzere hisler bu şahıslarda sıkça yaşanır.
- Corona sürecinde meskende başkalarıyla (eş, anne, baba) daima vakit geçiriyor olmak bu bireylerde boğulma, yutulma hislerinin ateslenmesine sebep olur.
- Borderline kişilik bozukluğunda yakınlık boğucu, uzaklık korkutucu gelir. Daima makul bir aradan ilgi kurmak isterler.
- Bu süreçte sevdikleriyle başka olan borderline şahıslar endişe yaşarken, daima taban tabana olanlar boğulma yaşar.
Stresli periyotlar için Borderline kişilik bozukluğu ile ilgili tavsiyeler
Hep uygun histe kalmaya çalışmayın: Sürekli yemek yiyerek, alış-veriş yaparak (internetten), dizi izleyerek düzgün histe kalmaya çalışırsanız makus hisler geldiğinde daha zorlayıcı olur. Makus hislerinize da sahip çıkın. Onları yaşayın.
Aralıklı kısa uykularla kendinizi yatıştırın: Gün içinde yarım saatlik kısa uykular uykuyun. Makus hisler bu uykularda yatışıyor, beyin temizleniyor.
Çocukluk anılarınızı bulun: Hissettiğiniz makûs hisleri çocukken nasıl yaşadınız, onlarla irtibat kurun.
3. Narsistik Kişilik Bozukluğu
Narsistik kişilik bozukluğunun en kıymetli özelliği abartılı bir biçimde kendine hayran olma, kendini beğenme, tüm güçlülük ve büyüklenmeciliktir. Bu bozukluğa sahip olan bireyler kendilerini yüceltirken, başkalarını küçümseme ve aşağılama eğiliminde olur.
Hangi durumlarda sorun yaşarlar?
- Narsistik kişilik bozukluğuna sahip olan bireyler dışardan bakıldığında parlak, özel ve akıllı görünür. Ama iç dünyasında bu bireyler kendilerini o kadar da bedelli görmez.
- Narsistik kişilik bozukluğu olan kişinin kendini âlâ hissetmesi insanların onayına bağlıdır. Daima oburunun takdirine ve onayına gereksinim duyar. Oburu ona “sen çok akıllısın” dediğinde düzgün hisseder.
- Kendini beğenme sorunu olan şahıslar, öbürleri tarafından onaylanmadığında ya da takdir edilmediğinde kendisini berbat hisseder.
- Corona virüs sürecinde narsistik kişilik bozukluğuna sahip olan şahısların en değerli sorunu değersizlik duygusudur. Bu süreçte takdir görme, beğenilme hissini alamayan bu şahıslar çok bedelsiz hissediyor.
Narsistik kişilik bozukluğu olanlar için klinik psikolog Gülcem Yıldırım'ın teklifleri şu istikamette oldu:
Kendinizi takdir etme üzerine çalışın: Narsistik kişilik bozukluğu olan bireyler bu devirde kendi kendine takdir etme yetilerini geliştirebilirler. Dışardan takdir görmek yerine kendi içlerinde kendilerini takdir etsinler.
Değersizliğin kökenine inin: Çocukluk periyodunda degersizlik hissini yaşadıkları anıları bulsunlar. Bu değersizlik duygusu çoğunlukla kendilerine ilişkin değildir; anne, baba ya da bir yetişkinin duygusudur.
Empati yeteneklerinizi geliştirin: Empati yeteneğinin geliştirilmesi ile ilgili görüntüler izleyebilirsiniz, yazılar okuyabilirsiniz. Bu münasebette gerçek yakınlığı sağlar, takdir görmeye gereksinimi azaltır.
Video haber: Narsizim nasıl tedavi edilir?
