Bebeğimiz olacağını öğrendiğiniz andan itibaren, onun sağlığını koruma içgüdüsüyle hareket ederiz. Bebek giyimi de bu hassas konulardan birisi. Bebeklerini kucaklarına yeni alan annelerin en çok merak ettiği konular arasında bebeklerini nasıl giydireceği yer alıyor. Yenidoğan bebekler nasıl giydirilir? Yazın ve kışın bebekler nasıl giydirilmeli? Bebek kıyafetlerinin bakımı nasıl olmalıdır? Bebeklerin üşüdüğünü nasıl anlarız? Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları / Çocuk Yoğun Bakım Uzmanı Doç. Dr. Güntülü Şık yenidoğan ve bebek giyimine dair bilmemiz gerekenleri anlattı.
Bebekleri doğru giydirmenin önemi nedir? Hatalı giydirirsek ne tür sorunlar gelişebilir?
Bebekler için seçilen giysiler cilt sağlığı için büyük öneme sahip. Bebeğiniz için kıyafet alırken, ona ve onun hassas cildine zarar vermeyecek ve doğayla uyumlu kumaşlar seçmenizde yarar var. Bebek kıyafetlerinde pamuk, yün, bambu gibi doğal ürünlerden elde edilen sentetik olmayan kumaşlar tercih edilmelidir. Seçilen giysilerde bebeğin eline, ağzına kolayca takılıp kopacak ve yutulabilecek düğme, boncuk gibi küçük parçalar olmamalıdır. Bebeklerde özellikle ilk aylarda emme refleksi çok kuvvetli olduğu için kıyafetlerin köşeleri, düğmeler, ipler ilgilerini çeker ve bu bölgelerde yerleşen küçük parçalar ya da sökülmüş iplikler kolayca kopar ve yutulur. Eğer bu yutulan parçalar akciğere kaçarsa ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Yenidoğan bebek nasıl giydirilmeli?
Yeni doğan bebekler için cildin havalanmasını sağlayan ve teri emen kumaşlardan oluşan, onu terletmeyecek, aynı zamanda üşümesini engelleyecek, nefes alan ve cildi tahriş etmeyecek kumaşlar tercih edilmelidir. Pamuklu kumaşlar yenidoğan bebekler için oldukça idealdir. Ayrıca tercih edilen giysiler mümkün olduğunca az dikişli olmalı, dar olmamalı ve esnek yapıda olmalıdır.
Yaz aylarında yenidoğanlar nasıl giydirilmeli?
Yaz aylarında yenidoğan bebekleri üşütmeden sıcaktan korumak oldukça zordur. Çünkü yenidoğan bebeklerin beyinlerinde hipotalamus bölgesindeki ısı düzenleme merkezleri henüz gelişmemiştir, bu nedenle yüksek veya düşük ısıya göre vücut ısılarını koruyamazlar. Ayrıca yenidoğan bebekler; ter bezleri henüz iyice olgunlaşmadığından terle ısıyı atamazlar. Vücut ısısı gerektiği gibi ayarlanamadığından, büyük çocuklara kıyasla sıcaktan daha çok etkilenirler. Hasta olabilir korkusuyla giydirilen kalın kıyafetler bebeklerde ısı kaybına yol açabilir, bu nedenle özellikle yenidoğan bebekleri yazın tek kat (yarım kollu, alttan çıtçıtlı bodyler tercih edilebilir), kışın ise bulunduğumuz ortamın ısısına bağlı olarak çift kat veya yetişkinlerden bir kat daha fazla giydirmek yeterli olacaktır. Yenidoğan bebeğin elleri ve ayakları soğuk olabileceği için üşüyüp üşümediğini sırtına ve göğsüne bakarak kontrol edebilirsiniz. Uyurken ise bebeklerin metabolizması yavaşlayıp vücut ısısı düşeceğinden, koltuk altlarından karnını örtecek şekilde ince pamuklu örtü ile kapatılmalıdır, örtünün yüzüne gelmediğinden emin olunmalıdır.
İlk aylarda iç giyim için tulumlar tercih edilebileceği gibi; çorap, eldiven ve şapka mutlaka giydirilmelidir. Emzirirken tutmayı kolaylaştırmak için bebeğin kolları örtülecek şekilde gevşekçe sarılabilir, sıkı kundaklama yapılmamalıdır. Ayrıca bebek giysileri seçerken rahat giydirilebilir olmasına ve alt değişikliği sırasında kolaylık sağlayacak giysiler seçilmesine dikkat edilmelidir.
Bebekler yazın uyurken eğer hava sıcaklıkları çok yüksekse kalın giydirildiğinde rahatsız olabilir. Bu yüzden bebeğinizin rahat etmesi ve güzel bir uyku uyuyabilmesi için ince ve terletmeyen organik pamuktan üretilen yazlık bebek uyku tulumu tercih edilebilir.
Yaz aylarında bebekler ve çocuklar nasıl giydirilir?
Yaz aylarında bebekler ve çocukların içinde rahat edebileceği, bol ve pamuklu kumaştan yapılmış kıyafetler tercih edilmelidir. Çünkü pamuklu kumaşlar her mevsimde çocukların hassas ciltlerinin nefes almasını sağlar, aynı zamanda çocukların teni için koruyucu ve yumuşak bir yapı oluşturur. Sentetik kumaşlar cildin hava almasını engelleyip pişik ve isiliğe sebep olabileceği için uzak durulmalıdır. Alerjik reaksiyonlara sebep olabileceği için kimyasal boyalar içermeyen, tek renkten oluşan açık renkli kıyafetler tercih edilmelidir. Hassas çocuklarda ya da küçük bebeklerde ultraviyole ışınlarını geçirmeyen kumaşlardan yapılmış olan kıyafetler isteğe bağlı tercih edilebilir.
Kış aylarında bebekler ve çocuklar nasıl giydirilir?
Çocukların hastalığa karşı en savunmasız olduğu aylar kış aylarıdır. Özellikle küçük bebekler çok kolay ısı kaybedebilecekleri için soğuğa karşı daha dikkatli olunması gerekir. Bu endişeyle anne babalar çocuklarını giydirirken, kalın kıyafetlerle hastalıklardan koruyacaklarını düşünürler. Ancak bu doğru bir yaklaşım değildir.
Bebeğinizi tek kat giydirmek yerine üst üste pamuklu, yumuşak ve vücudu saran ince giysiler giydirildiğinde aralarındaki hava tabakası bebeği üşümekten korur. Dışarı çıkıldığında bu giysilerden en üstteki yün olduğunda daha iyi korur. Ortam sıcaklığı değiştiğinde gerektiğinde bir kat azaltılır veya artırılır.
Vücut ısısının büyük kısmı baştan kaybedildiğinden mutlaka kulakları örten şapka, eldiven, kalın çoraplar ve botlar giydirilmelidir. Kışlık şapkalar ve bereler sıcak tutan ve hafif materyalden yapılmış olmalıdır.
Kışlık mont alırken kapüşonlu olanlar tercih edilmeli ancak boyun etrafında büzme ipi olmadığına dikkat edilmelidir. Bu tarz büzme ipleri küçük çocuklar için tehlikeli olabilir. Çok soğuk havalarda dışarı çıkıldığında ısıyı koruyan, soğuğu geçirmeyen kışlık tulum tarzı giysiler giydirilebilir. Yürüyen bebeklerde, yağmurlu havalarda su geçirmeyen botlar tercih edilmelidir.
Çocuklar hızlı büyüdükleri için sıklıkla bir beden büyük kıyafet almak yaygın bir alışkanlıktır. Ancak söz konusu mont ya da kar tulumu olduğunda bir beden büyük olanlar çocuğunuzun hareket kabiliyetini olumsuz etkileyebilir. Ayrıca bol montların içine kolaylıkla soğuk hava sızabilir. Bu nedenle bu kıyafetlerde uygun beden tercih etmek daha doğru olacaktır.
Oda sıcaklığı mevsimlere göre nasıl olmalıdır?
Bebeğin bulunduğu ortamın ideal sıcaklıkta olması çok önemlidir. Bebeğin bulunduğu odanın ısısı olması gerekenden yüksekse oda içerisinde nem oranı azalır ve oda havası kurur. Kuru ve sıcak hava bebeğin solunum yollarını etkiler, bebek terler, beslenme ve uyku alışkanlığı gibi günlük rutininde aksamalar olur. Bebeğin oda sıcaklığı normalin altında olduğunda ise bebek üşür, hastalıklara yatkınlığı artabilir ve uyku, yeme içme düzeni etkilenir Bebeğin bulunduğu odanın ideal sıcaklığı 20-24 derece arasındadır. Yenidoğan bebekler için ise 22-24 derece uygundur. Gece ise gün içindeki sıcaklıktan 1 derece daha düşüğü hedeflenmelidir. Sıcaklığı sürekli takip edebilmek için içerisinde civa bulundurmayan oda termometreleri tercih edilmelidir.
Bebekler ne zaman üşürler?
Bebeklerin elleri ve ayakları özellikle ilk aylarda soğuk olabilir, üşüyüp üşümediğini anlamak için el ve ayaklarını kontrol etmek yanıltıcıdır. Göğsünü ve ensesini kontrol etmek daha doğru fikir verir. Ensesine, sırtına ve göğsüne doğru elinizi sokarak kontrol edebilirsiniz. Bebeğinizin yüzü ve yanaklarının soğuk olması, dudaklarda ve bacaklarda morarmalar görülmesi ve damarların daha çok mavi görünmesi bebeğin üşüdüğünü düşündürür. Ancak bunu anlamanın en garanti yolu ise bebeğin vücut sıcaklığını termometre yardımıyla ölçmektir. Bebeğin normal vücut sıcaklığı 36 ila 37 derece arasında değişir. Bebeğinizin vücut sıcaklığı 36 derecenin altında ise bu durum onun üşüdüğü anlamına gelir.
Bebek kıyafetlerinin bakımı nasıl olmalıdır?
- Bebeklerin cildi erişkinlerden çok daha hassastır. Kullanılan temizlik malzemesi bebeklerde kolayca alerjik reaksiyona sebep olabilir. Özellikle bebeğinizde alerjiye genetik yatkınlık varsa yani siz ebeveynlerinde alerji bulunuyorsa, doğal esansiyel yağlar içerse dahi parfümlü deterjanlar kullanmayı tercih etmeyin.
- Giysiler hassas programlarda (tercihen bebeklere özel) özel hazırlanmış bebek deterjan ve yumuşatıcıları ile diğer aile fertlerinin çamaşırlarından ayrı olarak yıkanmalıdır. Bebek çamaşırları için çamaşır suyu, bebekler için özel olmayan yumuşatıcı ve güçlü leke çıkarıcıları kullanmayın.
- Bebekler için özel deterjan ve yumuşatıcı bulunmuyorsa saf su ve sabunda kullanılabilir.
- Kıyafetler yıkama talimatı varsa ona uygun, yoksa kumaşı deforme etmeyecek şekilde çok yüksek olmayan ısıda yıkanmalıdır.
- Ütüleme sırasında da çok yüksek ısıdan kaçınmak kumaşın yapısını korur.
- Bebeğinizin yeni alınmış kıyafetlerini yıkamadan bebeğinize giydirmemeye özen gösterin.
- Bebek giysilerini saklarken, naftalin ve güve ilaçlarını kesinlikle kullanmayın.
Bebek giyimi konusunda nelere dikkat edilmeli?
- Kıyafet alışverişi yaparken, bebeğin yaşına değil kilosuna ve boyuna dikkat edilmelidir.
- Esnek yapıda, bebeğin hareketlerini kısıtlamayacak kıyafetler tercih edilmelidir.
Kolay yıkanabilen kıyafetler tercih edilmeli ve bütün giysiler bebeğe giydirilmeden önce yıkanmalıdır. - Baş kısmı geniş giyerken zorlamayacak, ayrıca eğer tek parça kıyafet tercih edilecekse boydan fermuarlı veya çıtçıtlı, altını değiştirirken size kolaylık sağlayacak kıyafetler tercih edilmelidir.
- Giydirme esnasında, bebek ile konuşmak, hem bebeği rahatlatacaktır hem de henüz konuşamasa bile kelime haznesinin artmasını sağlayacaktır. Bir süre sonra bebek de bu sürece alışacak ve kıyafet değişimleri eskisine göre daha rahat olacaktır.
- Kıyafet üzerindeki düğme, cırt cırt ya da fermuarların bebeği rahatsız etmeyeceğinden emin olunmalıdır. Düğmeleri yeterince sağlam görünmeyen ya da çok fazla düğmesi bulunan kıyafetler tercih edilmemeli ve eğer kullanılacak ise, bu düğmelerin kesinlikle sökülüp yutulamayacak sağlamlıkta olduğundan emin olunmalıdır.
- Tüylü kıyafetler bebeğin ağzına kaçabileceği ve tahriş edebileceği için tercih edilmemelidir.
- Bebekler için çok kalın kıyafetler almayı tercih etmemeli, bunun yerine bebeği kat kat giydirmenin, soğuğa karşı bebeğinizi daha iyi koruyacağı akılda tutulmalıdır.
